Старонка:Маладняк за пяць гадоў. 1923—1928 (1928).pdf/106

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Рыгор Мурашка. Нарадзіўся З лютага (ст. ст.) 1902 г. ў вёсцы Бязьверхавічы, 7 вёрст ад Слуцку, у беднай сялянскай сям‘і. Скончыў дзьве клясы настаўніцкае сэмінарыі ў Нясьвіжы. Нязвычайна многа чытаў і ўпарта займаўся самаадукацыяй. Асабліва шмат чытаў францускіх клясыкаў.

У 1920—21 г. г., па партыйнай мобілізацыі, служыў 18-гадовым хлапцом у Чырвонай арміі. Лячыўся ад тыфусу ў Ленінградзе. Потым служыў у Валогдзе. Там тады быў страшны голад. „Давалі — апавядае тав. Мурашка, — па ¾ аўсянага хлеба, на які цяпер ня зірнула-б сьвінчо“. Затое кніг быў поўны рынак, прадаваліся на паперу. і ён, аддаўшы за гэтыя кнігі ўсе свае рэчы, якія мелі хоць якую цану, у маі 1921 г., у аднэй гімнасьцёрцы, калі на Валагодчыне мароз уначы на 12, паехаў па мобілізацыі „халодны, галодны, але з поўным мяшком кніг“, на родную Случчыну.

У 1922 г. на польскай мяжы забілі яго малодшага на 2 гады брата — „майго політычнага выхаванца і бліжэйшага памочніка ў падпольнай працы з палякамі“, — кажа т. Мурашка. Брат паехаў на небясьпечную работу ў мытніцу з даручэньнем выкрыць хэўру злачынцаў. Абодва ведалі, што чакае яго там на мяжы. Падкуплены чырвонаармеец з прыкардоннае варты, у белую ліпнёвую ноч, застрэліў яго… Р. Мурашка моцна кахаў брата за яго здольнасьці, рухавасьць, маладую сур‘ёзнасьць (было яму толькі 18 год).

Не задаволілі асірацелага брата ні суд, ні мора людзкога спачуваньня — і Р. Мурашка знайшоў