да самага дальняга лесу, далёка за ўзгорак адзін бязьмежны палетак. Людзі чакаюць добрага ўраджаю.
Ужо зусім, можна сказаць, забудаваўся колгас. Усе ўжо за гэты год выбраліся пакрысе з сваіх даўнейшых хат. Але некаторыя хаты стаяць яшчэ — патроху іх разьбіраюць. Яшчэ ўзвышаюцца з жыта печышчы, пазарасталі яны крапівою і лопухам. Збоку дзе-нідзе пазацьвітаў нават калючы чартапалох. Зельле і трава буйна павыбіваліся з-пад парассыпанае бітае цэглы і гліны. Адтуль, з-пад лесу, дзе ліпіць некалькі хат-хутарцоў, прыходзяць часамі жанчыны рваць гэтае зельле і траву сваім каровам і сьвіньням: колгасаўцам шкада часу на гэтую карпаніну сярод патрушчанай цэглы. У іх наўмысьля дзеля летавых патрэб рунее загон зеляніны, тут-жа побач. Хутаранскія жанчыны, тыя самыя ранейшыя вяскоўкі, корпаюцца на печышчы паволі, маўчаць, а часам гавораць. Яны гавораць пра даўнейшае, пра цяперашняе, як хто жыве, як хто жыў. Успамінаюць дзядоў, бацькоў… Кожнае печышча нагадвае багатую гісторыю — там жылі, нараджаліся і ўміралі, сяк-так спрадвеку пражывалі век свой людзі. Некаторыя печышчы яшчэ ведалі часы войтаў, прыгонных нявольніцкіх сьлёз. Жанчыны як загаворацца, дык, разгінаючы сьпіны, стаяць, успамінаюць.
А дзень зіхаціць сонцам. Поле — жыта і ярына — зьвініць гарачаю цішынёю. Чуваць, як у ёй жыве шматлікае, але дзікае жыцьцё: нязьлічонасьць істо-