ры, ня гледзячы на тое, што часам чалавек можа падупасьці да агрубеньня і нават азьвярэньня. Гэткі стан перажыў і гэрой поэмы:
|
Як чалавек не азьвярэе |
З рэшты поэм устаўны мотыў ёсьць толькі ў поэме „За што?" Менавіта, пачатак яе разьвівае пытаньне аб народнай песьні, аднэю з якіх, уласьціва, зьяўляецца і самы твор. У азначаным выпадку роля гэтага мотыву такая-ж, што і ў пачатковых строфах поэмы "Магіла льва". Гэтыя песьні апавядаюць аб тэй крыўдзе, аб тэй горкай долі, у якой жыве народ; дзякуючы гэтаму яны асабліва каштоўны для мастака:
|
Oй мае вы песьні, |
Прыведзеныя тэмы і мотывы вычэрпваюць асноўныя моманты тэматычнага боку поэм, якія вывучаюцца.
Сюжэтнае пабудаваньне разгледжаных мотываў мае ў сабе адзнакі сынкрэтызму літаратурных жанраў, наяўнасьць у іх апавяданьнях стыхій эпічнай, лірычнай і драматычнай. У гэтым выпадку поэмы Я. Купалы маюць тыя, менавіта, уласьцівасьці, якія зьяўляюцца характэрнымі наогул для гэтага віду мастацкае творчасьці.
Пануючым аказваецца момант апавядальны, эпічны. Ён абымае сабою значную частку мотываў, якія ўваходзяць у склад поэм. Абставіны і ход дзеяньня, характарыстыка дзейных асоб, устаўныя мотывы, усё гэта апранута ў эпічную форму. Рух апавяданьня ў гэтай частцы поэм носіць павольны, паступовы характар. У сваім апавяданьні аўтар паступова пераходзіць ад апісаньня аднаго факту да другога ў іх паступовай хронолёгічнай пасьлядоўнасьці аднаго за другім. Раптоўнасьць дзеяньня, абрыўнасьць і недаказнасьць у выкладаньні зусім ня маюць месца. У гэтым выпадку поэмы больш блізкія да гэроічных эпопей клясычнага стылю, як да поэм романтычных альбо лірычных, якія маюць іншы — больш шыбкі, усхваляваны, менш паступовы тэмп выкладаньня.
