ЧАСТКА ДРУГАЯ
I
ТЫДЗЕНЬ МІНУЎ так хутка, так няпрыкметна, што Зося ня ўсьпела і агледзіцца, як чэрвень апынуўся перад парогам. У суботу, зранку выехала яна з бацькам пасеяць грэчку.
Дзень выдаўся цёплы, ціхі і ясны, і сяўбу ім удалося скончыць да абеду.
Адсеяўшы грэчку, Мікола з дачкою паехалі да хаты, каб разам, усёю сям’ёю, паабедаць.
Паабедаўшы, доўга не загібаючы, ён адправіўся на пасеку, а Зося паехала скародзіць.
Паводзячы каня і сочучы за бараною, каб яна не скакала, а ішла роўна і добра, дробна разьбівала груды, — Зося бесьперестаньня кідала ўзрокамі, туды, у левы бок яравых палеткаў, пад Змыгінскі лес, між якога ішоў Ліцкі гасьцінец, убягаючы ў Сілцы з паўночнага боку.
Як і заўсёды, і ў гэту суботу на гасьцінцы была звычайная суматоха, ажыўленьне: то ў Сілцы, то з Сілцаў цягнуліся цугам дзесяткі фурманак з таварамі і парожныя, тарахцелі лёгкія каламашкі хвальбаркоўцаў, што ехалі ў мястэчка па справах, зрэдку праносіліся памешчыцкія карэты, запрэжаныя ў тройкі або чацьвёркі стаенных коняў. Па дарозе курыліся слупы пылу.
Глядзячы на дарогу, Зося старалася ўгледзіць-прыкмеціць белую буду балагола. Яна зусім забыла, ці мо’ знарок не хацела верыць, што сёньня-ж субота і яўрэі сьвяткуюць, а знача і балагол напэўна ня езьдзіць. Але ёй хацелася думаць, што гэта не павінна служыць перашкодаю таму, каб хоць раз у год балагол праехаў і ў суботу. Яна не пакідала сачыць.
Прайшоўшы апошні раз бараною паўзьмежжа, Зося не заўважыла, як скончыла скароджаньне, яна спынілася і праказала:
— А то ён і ня прыедзе! Тады няўжо ды ён хлусіў?