Хітрасьць і сьмікалка, чаго не шкадаваў для сябе Франусь, цешылі бацькоў да сьмеху.
— Ды ты ў нас ведамы, — прыгаварвала маці, — абы з якім розумам не ашукаць цэлае роты бальшавікоў. Сядайце-ж за полудзень, — звала яна ўсіх.
Але ня ўсьпелі засесьці за стол, як на двары за вакном пачулася польская гутарка. Чуваць было, што палякі робяць нейкі абход па хатах.
— Пэўна рэгістрацыю вядуць, — заспакоена сказаў Франусь, прымаючыся за міску. — Так скора? Мо’ хіба на пастой? — недаверна дадаў Франусёў брат.
Ніхто не паглядзеў у вакно.
А Доўбніха пайшла к дзьвярам, каб адчыніць і сустрэць палякаў.
— Тут чыя кватэра будзе? — пераступаючы парог, запытаў адзін з траіх палякоў.
— Гэта хата Данілы Доўбні, проша пану, — адказала старая.
Трое ўвайшоўшых аглядзелі хату і раптам спыніліся на Франусю.
— А то што за салдат? — робячы крок да стала, запытаў адзін.
Франусь міжвольна ўстаў з-за лавы і, не знайшоўшыся што адказаць, палахліва запыкаў:
— Я… учора я вярнуўся-а… з чырвонае…
— Як, як, як!!! — падхапілі ўсе трое палякоў і, абураныя да злосьці, кінуліся на Франуся, крычучы:
— Бяры да офэнзывы!
— Страляй яго!
— Бальшэвік паганы!
— Шпег!
Запалоханыя Доўбні згрудзіліся ў кучу і наперабой путаючы словы і іх сэнс, пачалі разважаць абураных палякоў.
