Усяго прайшоў каля трох вёрст, а паганая дарога да таго яго стаміла, што чуўся цяжар на ўсім целе; пад пахамі і ў поясе папрэла, а з ілба цурком каціліся фасоліны поту.
Франусь падымаў казырок шапкі, перакладаў лепі рэвольвэр у кішэні і ў думках лаяўся:
— Каб ты згарэла, каб ты! Замучыць, ды годзе. Гэта-ж за ноч не ўбярэш гэтых пятнаццаць вёрст… Чаго добрага, каб не нагналі адно, а то…
Страх хапіў яго за горла і не даваў дасказаць выразу. З дрыгатам, які ахопліваў усю яго постаць, Франусь азіраўся назад, у бакі, угору.
Посьвіст ветру здаваўся гутаркаю многіх галасоў, якія нясьліся да яго, к яму навыперадкі.
Франусь падбягаў, сьціскаючы зубы і сэрца.
— Няўжо-такі ўспадуць на сьлед? Ці ліха ім! — суцяшаў ён сябе, нібы расьціскаючы жалезныя абручы сполаху і даючы целу выпрастацца, разгарнуцца.
— Ня трапяць, дарэмна! — разгортваў ён самаўцеху далей. — Не на таго напалі. Тут мне кожная мясьціна знаёма; кожны кусьцік свой — ня выдадуць… Мы згавораны з маленства… Ваяваць!.. Ваюйце, калі ахвоту маеце, а я…
Пасьля гэтакіх думак Франусю рабілася весялей; браў вадзёр пасьмяяцца з дурнога камрота, з політрука, з цэлае роты чырвонаармейцаў, з савецкае ўлады… Сполах, які пхнуў яго на ўцёкі, падпраўляўся нялюбасьцю да новага ладу; зашавельваў гаспадарка-шляхецкім пачуцьцём.
— Удалося, як лепш ня трэба! Шыта-крыта! Канец усім мукам. Хай іх пярун спаліць!.. Вось прыду дамоў, спачыну крыху, а там, глядзі, праз дзень-другі й палякі прыдуць — і жыві спакойна.
Франусь патрошку забываўся, як і што з ім, адкуль і куды йдзе, з якою мэтаю. У цемры ночы малявалася хата, абставіны дому, сям’я, спакой… і ногі зацішалі хаду, прыліпалі да глейкае зямлі ды прытрымліваліся ёю…
