ца-краю. Стомленасьць, змора, мітрэнжыла іх рухавасьці. Хацелася сесьці сярод дарогі, каб адпачыць, нарэшце, адкараскацца ад назойлівага, балючага пытаньня: дзе-ж канец іх дарозе? Цэлых пяць тыдняў, як яны сарваліся з месца, апынуўшыся без работы, і калясяць прасторы палёў, пераходзячы з месца на месца ў адшуканьні працы. Праелі заробленыя грошы, распрадаліся, многа разоў жабракамі заходзілі ў хаты, каб выпрасіць хлеба… Дакуль-жа гэта будзе? Не хапае магі чакаць. Выпетрала ўсякая вера, высахла надзея.
— Нарэшце, мяне абурае ўсё гэта… Выходзіць, што мы лішнія на зямлі… — выказаў Ігнат да Цімоха.
— Паганы лад — агню просіць, — адказаў Цімох. — Каб гэта прымеў, дык, ведаеш, зьнішчыў-бы дарэшты…
— Пачакай, брат, некалі ўспомнім і зараз адплацім.
— Успомніш ты. Ці ўтрымаешся на нагах да таго часу калі…
— А што? Зацягаемся, думаеш? Кінь! Усё-ж — маеш рукі! — працягнуўшы ўперад руку з сашчэпленым кулаком, пагрозіўся Ігнат.
— Мала хто ўважае твой кулак… А сунь лепш ты яго ў кішэню ды падлічы грошы, ці хопіць на месцы хоць на палубе? — пасьмяяўся Цімох.
— Напавер паедзем. У Кіеве заплацім.
Ігнат засунуў руку ў кішэню, пакалупаўся ў ёй, дастаў адтуль некалькі манэт.
— Лічы! Авось вырасьлі ў дарозе.
Ігнат спыніўся, рашчапіў кулак і пералічыў грошы.
— Сем рублёў, крапіся! — гукнуў ён удагон Цімоху.
— Сем? Го-о! Тут ня толькі да Кіева, а й да Адэсы хопіць.
— А калі, вось, прыдаць яшчэ маю жакетку, як ты думаеш, вёрст на трыста хопіць?
Абое расьсьмяяліся, ажно рэха аддалося ў лясной нетры.
— А ўсё-ж дачыльгікалі! Вунь канец лесу.
