Але вось перабіваецца іграньне на новы тон. Выплывае на паверх магутны гук, горды, непераможны, пад якім ледзьве чуваць і тыя песьні жніўныя, і тое мучаньне палячкіна. Зайграў Арцём аб сваёй гордай, адзінокай душы, зайграў аб сваёй музыцы. Грыміць няземны гімн, аж увесь сьвет ад тых гукаў дрыжыць… Па-над усім вышэй стаіць музыкаў гімн, няма той сілы ў сьвеце, якая-б яго сходала.
Раптам зарагатала з габінэту панскага нешта нялюдзкае дзікое… Пан рагоча, вые, сьмяецца! А музыкаў гімн, не зважаючы, плыве шырокай хваляю ў паветры цёмнае начы, як тая магутная бурлівая рака ў павадкі.
Сьціхла рагатаньне, і сярод музыкі раптоўна: бух!..
Сьціхла й музыка. Бягуць людцы да пана ў габінэт, глядзяць: аж ён ляжыць з разьбітымі мазгамі, пісталет турэцкі пры ім ўронены ляжыць.
— Здужала яго нячыстую сілу Арцёмава іграньне, — застрэліўся наш пан!
Пахавалі яго з палячкаю разам, Арцёма-ж болей мы ня бачылі: сышоў ад нас у сьвет, няведама куды.
Вось які быў: калісь музыка, вось якое-што часам дзеялася за прыгонам.
