Перайсці да зместу

Старонка:Домбі і сын.pdf/353

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

нібы гатова была яе ўдарыць, што Херыет, шукаючы абароны, прыціснулася да брата.

— Як магла я гаварыць з вамі і вас не пазнаць! Як магла я наблізіцца да вас і не адчуць пажару ў маёй крыві, чыя кроў цячэ ў вашых жылах! — усклікнула Эліс, робячы пагрозлівы жэст.

— Што вы хочаце сказаць? Што я зрабіла?

— Што вы зрабілі? — адазвалася тая. — Вы пасадзілі мяне да свайго ачага. Вы накармілі мяне і далі мне грошы. Вы падаравалі мне сваё спачуванне! Вы, на чыё імя я плюю!

Старая ў нейкай зларадаснасці, якая рабіла яе агідны твар сапраўды страшным, пагразіла брату і сястры высахлай рукою ў пацверджанне слоў дачкі, але ў той-жа час зноў пацягнула яе за спадніцу, упрашаючы пакінуць у сябе грошы.

— Калі я выпусціла слязу на вашу руку, няхай яна яе высушыць! Калі я сказала вам ласкавае слова, няхай яно вас аглушыць! Калі я дакранулася да вас губамі, няхай гэты дотык будзе для вас ядам! Пракляцце на гэты дом, дзе мяне прытулілі! Гора і ганьба на вашу галаву! Няхай загінуць усе вашы блізкія!

Праказаўшы гэтыя словы, яна кінула на зямлю грошы і адпіхнула іх нагой.

— Я тапчу іх зусім! Я іх не ўзяла-б, нават калі-б яны пракладалі мне дарогу да неба! О, лепш-бы акрываўленая нага, з-за якой я прышла сюды сёння, згніла, перш чым прывяла мяне ў ваш дом!

Херыет, бледная і дрыжачая, трымала брата і не перапыняла яе.

— А вышла так, што мяне пашкадавалі і даравалі мне вы, якая носіць гэта імя, у першую гадзіну майго звароту! Вышла так, што вы абышліся са мною, як мілая, добрая лэдзі! Я вам падзякую, калі буду паміраць. Я памалюся за вас і за ўвесь ваш род, можаце быць у гэтым упэўнены!

Маці, якая дарэмна тузала яе за спадніцу і ў ненасытнай прагнасці пазірала на ляжаўшыя ля парога грошы, якія, здавалася, паглыналі ўсю яе ўвагу, гатова была сланяцца вакол, пакуль патухнуць у доме агні, а пасля навобмацак шукаць грошы ў гразі, спадзеючыся зноў заўладаць імі. Але дачка павяла яе за сабою, і яны адразу-ж пайшлі назад, дадому; па дарозе старая хныкала і аплаквала згубу і з горыччу наракала, наколькі было ў яе адвагі, на сваю красуню-дачку, якая не лічыцца з абавязкам, якая пакінула яе без вячэры ў першую-ж ноч пасля сустрэчы.

І спаць яна лягла без вячэры, калі не лічыць нейкіх нікчэмных аб'едкаў, і гэтыя аб'едкі яна, мармычучы, перажоўвала, седзячы над патухаючымі вугалямі, калі яе дачка, якая не лічылася з абавязкам, даўно ўжо спала.

349