I. Беларусь паміж сваймі сусе́дзямі.
Палажэньне Беларусі.
Беларусь ляжыць у самай сярэдзіне Эўропы. Яна займае вялікі кавалак зямлі (каля 300 тысячаў квадратных вёрстаў, альбо 30 міліёнаў дзесяцін,) які, можна сказаць, з большага мае форму трапэцыі (як сяке́ра) з асноваю ўдаўжкі ў 700 вёр., а ўвышкі ў 550 вёр. (Верхняя аснова мае ўдаўжкі каля 400 вёрст). Значыцца каб пераехаць цераз усю Беларусь з усходу на захад прыдзецца ехаць 100 міль, а з паўдня на поўнач — 80 міль.
Каб акуратней адзначыць мейсца, дзе ляжыць нашая бацькаўшчына на зямной кулі, мы мусім сказаць, што яна ляжыць бале́й-меней паміж 40 і 52 градусамі ўсходняе даўжыні (лічачы ад Фэрро) і паміж 51 і 57 градусамі паўночнае шырыні. Як раз у заходняй Беларусі ёсьць географічны цэнтр Эўропы (42,5 i 54).
Прастор Беларусі.
Беларусь займае прастору каля 300 тысячаў квадр. вёрстаў альбо 30 міліёнаў дзесяцін. Прастор гэта не малы. Сярод культурных краëў ня шмат такіх, каб мелі бале́й зямлi, чымсi мае Беларусь, большая часьць гаспадарстваў у Эўропе займае ме́ньшы прастор.
Большыя за Беларусь вось якія старонкі — Нямеччына больш у 1 ½ разы (мае 480 тыс. кв. вёрст), Францыя, Норвэгія, Швэдзiя, Гішпанія і Аўстра-Венгрыя таксама большыя за Беларусь. Большая за Беларусь і Украіна і Маскоўшчына — гэтыя старонкі маюць найбольш у Эўропе зямлі. — Роўна з Беларусьсю зямлі маюць Англія (без калёніяў), Італія і Фінляндыя. А рэшта — Баўгарыя, Румынія, Польшча, Літва, Грэцыя, Сербія, Бэльгія, Швайцарыя і шмат іншых маюць зямлi меньш чымся ў Белаpyci y 2, у 3 і больш таго разоў.
