Уводзіны.
1.Арытмэтыкаю наз. навука, каторая вучыць нас зазначаць (пісаць), выгаварываць лікі і рабіць над імі рожныя дзееньні.
2.Зьлічаньнем, або нумэрацыяю, наз. тая частка арытмэтыкі, каторая вучыць нас выгаварызаць і зазначаць лік.
3.Лікам наз. адна адзінка або збор некалькіх адзінак.
Лікам канца няма.
4.Для зручнасьці выгавара і зазначываньня лікі дзеляцца на клясы, а клясы на парадкі.
5.Першы кляс ёсьць адзінкі, другі — тысячы, — трэйці — мільёны, чацьверты — більёны, пяты — трыльёны і г. д.
6.Наагул, у клясе тры парадкі. Першы парадак кожнага кляса ёсьць адзінкі, другі — дзесяткі, трэйці — соткі.
Адна адзінка якога-небудзь парадка мае ў сабе дзесяць адзінак суседняга з ім ніжэйшага парадку; адна адзінка якога-небудзь клясу мае ў сабе тысячу адзінак суседняга з ім ніжэйшага клясу.
Дзеля таго, што лік дзесяць паложаны ў аснову ўсяго нашага рахунку, нашая сыстэма зьлічаньня наз. дзесяцічнаю[1].
Каб даведацца, колькі ў ліку маецца ўсіх адзінак дадзенага парадку, трэба закасаваць лічбіны, каторыя азначаюць ніжэйшыя парадкі, і прачытаць астаўшыйся лік. Напр.: лік 89765 адзінак маець у сабе 8976 дзесяткаў або 897 сотак і г. д.
7.Лікі зазначваюцца асобнымі знакамі, каторыя наз. лічбінамі або цыфрамі.
- ↑ Гэта сыстэма зьлічаньня узята намі у французау. Немцы-ж і англійцы лічаць у кожным клясе шэсьць парадкау: адзінкі, дзесяткі, соткі, тысячы, дзесяткі тысяч і соткі тысяч, так што клясау тысяч у іх няма, а есьць клясы адзінак, мільенау, більенау і г. д. Намі прынята француская сыстэма, як болей легкая.
