Перайсці да зместу

Старонка:Аснаўныя пачаткі арытмэтыкі.pdf/74

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

дастаная розьніца і будзе лічнікам, а назоўнікам будзе лічбіна 9, напісаная столькі разоў падрад, колькі лічбінаў у пэрыодзе, і з гэтулькімі нулямі, колькі лічбінаў да пэрыода.

Зусім зразумела, што непэрыодычная дробязь без канца ня можа быць зьвернута у звычайную.


АДНОСІНЫ І ПРАПОРЦЫІ.

Адносіны.

219.Адносінамі наз. рэзультат, дастаны ад параўнаньня двох аднаіменных лікаў.

Лікі можна раўняць дваяка: або спосабам адыманьня (каб даведацца, на колькі адзінак адзін лік большы за другі), або способам дзяленьня (каб даведацца, у колькі разоў адзін лік большы за другі), а таму адносіны разьдзельваюцца на арытмэтычныя, або розьніцавыя, і на гэомэтрычныя, або разавыя.

Арытмэтычныя адносіны.

220.Арытмэтычнымі або розьніцавымі адносінамі наз. арытмэтычнае выражэньне, якое патрабуе шуканьня розьніцы двох лікаў 13–5; 7–23/4 : 1,2–5/6.

221.Лікі, паміж каторымі разглядаюцца адносіны, наз. складамі (суставамі) яе; зьмяншаны наз. першым або пярэднім, адыманы другім або наступным складам (суставам), а розьніца паміж гэтымі лікамі — розьніцаю адносінаў.

Дзеля таго, што пярэдні склад арытмэтычных адносін ёсьць зьмяншаны, а наступны — адыманы, дык залежнасьць паміж складамі і розьніцаю адносінаў павінна быць такая-ж, якая ёсьць паміж зьмяншаным, адыманым і розьніцаю. А дзеля таго:

222.Пярэдні склад арытмэтычных адносін роўны наступнаму, складзенаму з розьніцаю адносін (х–7=5, адкуль: x=7+5=12).

223.Наступны склад арытмэтычных адносін роўны пярэдняму бяз розьніцы адносін (13–х=7, адкуль: х=13–7=6).

Розьніца адносінаў роўна пярэдняму складу без наступнага.