Старонка:Čaławiek (1929).pdf/6

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

usio istnujučaje, ci jano budzie ciełam, materyjaj, ci budzie ducham, pryrodaj, ci nadpryrodaj, słowam usio — što tolki nia jość Boham.

U hetak zrazumiełym świecie jość prynamsi piać klas, piać hrup, na katoryja ŭsio realnaje raspadajecca. A jany woś jakija: materyja niažywaja (ziamla), materyja žywaja (raścina), materyja z čućciom, świedamaściaj (skacina, źwier), realnaść duchowaja (naša duša, anioły), realnaść wyšejšaja nad usiu pryrodu cialesnuju i duchowuju (łaska Božaja).

Čaławiek sausim słušna moža być nazwany mikrokosmosam, bo źmiaščaje ŭ sabie i łuča ŭ adno cełaje ŭsie hetyja 5 čaścin, 5 klas bytu, katoryja my wyžej wyličyli.

I tak: a) čaławiek jość ziamla: padlahaje ŭsim prawom niažywoj materyi — fizyčnym, chimičnym, mechaničnym: skiń — razabjecca, zapali — zharyć i h. d.

b) čaławiek jość raścina: žywie, raście, množycca, adžyŭlajecca, wymahaje światła, ciapła, wilhaci, hruntu i h. d.

c) čaławiek jość žywioła, bo apryč žyćcia raścinnaha moža warušycca, z miejsca na miejsca pierachodzić, maje świedamaść: čućcio i paznańnie prymityŭnaje, zmysłowaje.

d) čaławiek jość čaławiek: apryč usiaho, što wyšej skazana, čaławiek maje rozum, swabodnuju wolu, apryč žyćcia raścinnaha i źwiarynaha žywie žyćciom miljony raz bahacjejšym,