Крыўскі (беларускі) старадаўны лістоўны стыль
| ← Аб лесаўчыках | Крыўскі (беларускі) старадаўны лістоўны стыль Артыкул Аўтар: Вацлаў Ластоўскі 1924 год Крыніца: Часопіс «Крывіч», № 2 (8), красавік-сьнежань 1924 г., б. 106-107 |
«Прага», «прога» → |
Прапануем да спампаваньня!
КРЫЎСКІ (БЕЛАРУСКІ) СТАРАДАЎНЫ ЛІСТОЎНЫ СТЫЛЬ. Стара-крыўская пісьменнасьць дагэтуль мала дасьледавана, хоць яна жыве яшчэ у сотнях тысяч дакумантаў, лістоў і інш., якіх найболей дайшло да нас з XVI і XVII ст. ст. Асабліва зьвяртае на сябе увагу сваім стылям прыватная перапіска, ў якой ня толькі адбіваецца быт і асьвета людзей, але такжа рысуюцца іх ўзаемаадносіны.
З пачкі маючыхся у мяне пад рукой старасьвецкіх дакумантаў падаю ніжэй некалькі выпісак старадаўнага нашага лістоўнага стылю.
Пачатак ліста пісанага ў 1540 годзе.
„Пане милы лесничы здоровья и всего доброго от пана Бога верне вашей милости зычу яко собе самому“.
Далей, з новай лініі, пасьля прыстойнага одступу, ідзе ліст.
Закончаны ліст гэткай звароткай:
„Затым ся зычливой прыязьни твоей поручаю. Станислав Андреевич Довойно, староста кобранский шовленский мерецкий“.
Да Радзівіла Чорнага піша ў 1562 годзе земянін гаспадарскі Здановіч гэтак:
„Мне вельце милостивому пану а пану на олице и несвижу княжати, воеводе виленскому маршалку земскому, канцлеру великого князства литовского старосте берестейскому и кобринскому его милости Миколаю Радинвилу“.
Закончаны гэты ліст так:
„Вашей милости верне зычливы земянин господарски Остафей Зданпович“.
У XVII стагодзьдзі лістоўны стыль набірае штучную завіласьць. Для прыкладу возьмем ліст Юрыя Міхановіча, пісаны ў 1672 годзе да Васіля Хронстовіча:
„Мне вельце милостивы а ласкавы пане, пане Василю Хронстовичу, здоровья и помысности от Бога верне вашей милости зычу яко собе самому“.
Пасьля заместу ліста.
„Затым ся я ласце твоей поручаю, негодны слуга слуг Вашых Юрый Миханович“.
Цікавую пробку тытулаваньня, паміж блізкімі сваякамі, дае ліст Анны Ляўданскай (Раўвічанкі) пісаны да яе роднага брата Раўвіча ў 1753 чодзе. Пачатак ліста:
„Мне вельце милостивы Пане и любы брате“.
Заканчаецца ліст:
„Вашей милости пана зычливая сестра и покорная слуга Анна Ляўданская“.
Ліст Корыбута-Дашкевича з 1660 году да братавай Марыны (Абухавічанкі) гэтак тытулаваны:
„Мне вельце милостивая и шанобливости годная братовая, здоровья и радости зычу“.
Закончаны ліст:
„Вашей милости, братанец и до послуг готовы пахолок Дмитрей Корибут-Дашкевич, судья земски“.
К. І.