Перайсці да зместу

Коннік без галавы (1941)/XVIII

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Раздзел XVII Коннік без галавы. Раздзел XVIII
Раман
Аўтар: Томас Майн Рыд
1941 год
Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865)
Пераклад: Уладзімір Ляўданскі
Раздзел XIX

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!





Раздзел XVIII

РЭЎНАСЦЬ ІДЗЕ ПА СЛЯДАХ

З сарака коннікаў, якія кінуліся на выратаванне Луізы, толькі ў нямногіх хапіла вытрымкі для пагоні на вялікую адлегласць. Страціўшы з віду дзікі табун, крапчатага мустанга і мустангера, яны пачалі губляць і адзін другога. Хутка коннікі рассыпаліся па прэрыі па адным, па двое або групамі ў тры-чатыры чалавекі. Большасць з іх, не ўмеючы арыентавацца, згубілі след манады. Яны збіліся ўбок, накіроўваючыся па іншых слядах, магчыма, той-жа манады, але пакінутых раней.

Толькі адзін коннік ехаў правільным кірункам. Пад ім быў сільны, каштанавай масці, конь, праўда, ён не вызначаўся прыгожасцю, але затое быў вынослівы і быстры. Сіні, ваеннага пакрою, касцюм і сіняя шапка сведчылі аб тым, што гэты коннік быў ні хто іншы, як адстаўны капітан кавалерыі Касій Кольхаун. Ён накіроўваў свайго каня па правільных слядах. Капітан прыехаў да зараснікаў і неўзабаве апынуўся на палянцы, дзе так нечакана спыніўся крапчаты мустанг. Да гэтага месца яму няцяжка было дабрацца, але тут капітан стаў утупік.

Як-жа далей? Сярод слядоў манады ўжо больш не было адбіткаў падкаваных капытоў. Кольхаун аб‘язджаў гэтыя сляды, углядаўся ў іх, але зразумець нічога не мог.

На сваё вялікае здзіўленне, капітая раптам убачыў набліжаючагася конна чалавека. У вялізнай фігуры конніка ён пазнаў Зеба Стумпа.

— Ці ведаеце вы што-небудзь аб маладой лэдзі, містэр Кольхаун? — запытаў стары паляўнічы з незвычайнай для яго жвавасцю. — Не, вы нічога не ведаеце, — прадаўжаў ён, зірнуўшы ў твар Кольхауну і зрабіўшы адпаведны вывад. — Чорт вазьмі! Куды-ж панесла яе гэта праклятая кабыла? І цікава, як гэта здарылася: міс Пойндэкстэр такая добрая наезніца. Ну, нічога, вялікай небяспекі тут не можа быць. Мустангер, напэўна, зловіць кабылу сваім ласо. А чаму вы тут спыніліся?

— Я не магу зразумець, у якім напрамку яны паімчаліся. З гэтых слядоў можна заключыць, што тут яны спыніліся. Але я не бачу, куды-ж сляды пайшлі далей.

— Так, так. Правільна, містэр Кольхаун. Яны тут стаялі. І вельмі блізка адзін ад другога, гэта таксама відаць. Тут яны кінулі пагоню за дзікімі кабыламі. Гэта напэўна. Але куды-ж яны рушылі далей?

Пытальным позіркам Зеб Стумп пачаў разглядаць паверхню паляны, спрабуючы на ёй знайсці адказ.

— Я нідзе не магу знайсці іх слядоў, — адказаў капітан.

— Вы не можаце? А вось я магу. Паглядзіце сюды! Хіба вы не бачыце іх на прымятай траве?

— Не.

— Ну, вось яшчэ! Глядзіце як належыць! Вялікая падкова, а вось збоку — маленькая. Яны паехалі ў гэтым напрамку. Значыць, яны гналіся за дзікімі кабыламі не далей гэтага месца. Трэба прасачыць далей.

— Чаго-б гэта не каштавала!

Без далейшых размоў Зеб Стумп накіраваўся па слядах.

— Ало! — раптам усклікнуў стары паляўнічы. — Што-ж тут адбывалася? Гэта цікава высветліць.

— Я бачу толькі сляды дзікіх кабыл, — адказаў Кольхаун. — Яны як быццам-бы зрабілі круг і вярнуліся назад.

— Тут яны памяняліся ролямі.

— Што вы хочаце гэтым сказаць?

— Тое, што не коннікі ўжо цяпер гналіся за кабыламі, а кабылы за імі. Не кабылы — нябесныя сілы! — гэта-ж сляды вялікіх капытоў. Няўжо…

— У чым справа?

Не пускаючыся ў далейшыя тлумачэнні, стары паляўнічы адправіўся па слядах, за ім паехаў Кольхаун, дабіваючыся адказу.

Зеб толькі махнуў яму рукою, нібы гаворачы: «Не прыставай, я вельмі заняты».

Некаторы час яго ўвага была зусім паглынута вывучэннем слядоў. Адрозніць сляды падкаваных коней было надзвычай цяжка, бо яны былі затаптаны капытамі жарабцоў.

Толькі пасля таго як Зеб наблізіўся да расколіны, з яго твара зышоў цень глыбокай трывогі.

Толькі цяпер ён згадзіўся, нарэшце, даць свае растлумачэнні.

— Паглядзіце сюды!

— Забіты жарабец! Што гэта азначае?

— Тое, што мустангер забіў яго. І гэтым так напалохаў астатніх, што яны кінулі праследаваць коннікаў.

— Вы думаеце, што Луіза і мустангер пераскочылі цераз гэтую расколіну? Ды гэта-ж немагчыма!

— Вядома, пераскочылі. Хіба вы не бачыце слядоў іх коней з гэтага і з таго боку прорвы?

— Ну, едзем назад, — заспяшаўся Кольхаун, — тут нам больш няма чаго рабіць.

— Не спяшайцеся, калі ласка, — адказаў Зеб, спакойна злазячы са сваёй кабылы і дастаючы нож. — Пачакайце мяне хвілін дзесяць.

— Пачакаць? Навошта?

— Мне трэба зняць скуру з гэтага жарабца. Што за прыгожасць! Я напэўна атрымаю за яе пяць долараў у нашым сетлменце.

— Чорт-бы пабраў вас з вашай скурай! — са злосцю адазваўся Кольхаун. — Едзем, кіньце гэта.

— І не падумаю нават, — з бестурботным спакоем сказаў Зеб, распорваючы вострым нажом скуру на бруху забітай жывёлы. — Вы можаце ехаць, калі вам патрэбна, містэр Кольхаун, а Зеб Стумп не зробіць ні кроку да таго часу, пакуль не пагрузіць скуры на сваю старую кабылу.

* * *

Рэўнасць прымусіла Касія Кольхауна спяшацца назад. Упершыню яна ўспыхнула ў ім сярод выпаленай прэрыі. З таго часу гэтае пачуццё разгаралася ўсё мацней. Кольхаун не знаходзіў сабе месца.

Нізкае соцыяльнае становішча паляўнічага на коней, здавалася-б, не павінна было даваць вялікіх падстаў для апасенняў. Кольхаун і не хваляваўся-б асабліва, калі-б не ведаў так добра характару Луізы Пойндэкстэр, — з малых год яна праяўляла поўную незалежнасць, і для яе не існавала перашкод, перад якімі спынілася-б другая жанчына.

Прыгнечаны сумнымі думкамі, Кольхаун імчаўся да месца пікніка.

Яго не ўзрадавала нават сустрэча з двума коннікамі, якія паказаліся ўдалечыні. Кольхаун адразу пазнаў іх. Гэта былі вінавайцы яго змрочных перажыванняў.

Яны ехалі блізка адзін ад другога, сядло да сядла. Як відаць, захопленыя нейкай цікавай размовай, коннікі не заўважылі набліжэння Кольхауна.

Ехалі яны лёгкім трушком, як відаць не вельмі спяшаючыся вярнуцца да кампаніі.

Іх блізкасць адзін да другога, іх позы, іх яўная няўважлівасць да акружаючага і, нарэшце, той чарапашы крок, якім яны ехалі назад, — усё гэта толькі ўзмацніла падазрэнні капітана. Ён адчуваў, што траціць самаўладанне.

Прымчацца галопам і спыніць інтымную прагулку — было першае, што прышло яму ў галаву. Яшчэ раз ён прымусіў свайго змучанага каня паскорыць крок.

Праз некалькі хвілін Кольхаун замарудзіў ход, як быццам перамяніўшы рашэнне. Гук капытоў яго каня аставаўся яшчэ не заўважаным, хоць ён і быў усяго толькі крокаў на дзвесце ззаду коннікаў. Да яго далятаў срабрысты гук голаса стрыечнай сястры, якой, відавочна, належала галоўная роля ў размове.

Калі-б яму ўдалося падслухаць, аб чым яны гавораць!

Як відаць, яны настолькі захоплены гутаркай, што такая магчымасць не выключана. Трава тут мяккая, як аксаміт, і ўдар капытоў можа быць зусім бязгучным.

Праз некалькі секунд Кольхаун, пад‘ехаўшы амаль зусім блізка да коннікаў, замарудзіў крок каня.

Аднак, цяжкі стук капытоў стомленага, каштанавай масці, каня выдаў Кольхауна. Крапчаты мустанг і гнеды конь страсянулі галовамі і гучна заірзалі.

— Ах! Стрыечны брат Касій! — усклікнула Луіза, і ў тоне яе голаса прагучэла не столькі здзіўленне, колькі смутак. — Ты тут? А дзе бацька, Генры і астатнія?

— Чаму ты ў мяне пытаешся, Лу? Ты ведаеш пра іх столькі-ж, колькі і я.

— Я думала, што ты выехаў нам насустрач. Твой конь увесь у пене. Ён выглядае так, быццам вытрымаў доўгую скачку, не горшую за тую, якую давялося прарабіць нам.

— Так яно і было. Я з самага пачатку кінуўся за табой у надзеі дапамагчы табе.

— Сапраўды? А я і не ведала, што ты ехаў за намі. Дзякуй табе, Касій. Я толькі што дзякавала містэру Джэральду, які самааддана выручыў мяне і Луну з вельмі вялікай непрыемнасці, — я сказала-б выратаваў ад жудаснай пагібелі. Уяві сабе, за намі пагналіся дзікія жарабцы, якія нас ледзь не разарвалі.

— Так, я гэта ведаю.

— Так, значыць, ты бачыў пагоню?

— Не. Я даведаўся аб ёй толькі па слядах.

— Па слядах! Хіба ты мог вызначыць гэта па слядах?

— Так, дзякуючы растаумачэнням Зеба Стумпа.

— О! Ён быў з табою? Як далёка вы нас прасачылі?

— Да расколіны. Ты пераскочыла цераз яе — так мне сказаў Зеб. Ці праўда гэта?

— Луна пераскочыла.

— Разам з табою?

— Вядома, са мною! Што за дзіўнае пытанне, Касій! — сказала яна смеючыся. — А ты таксама пераскочыў? — запытала крэолка, нечакана мяняючы тон. — І ехаў па нашых слядах далей?

— Не, Лу. Ад расколіны я накіраваўся проста сюды, мяркуючы, што ты вернешся раней за мяне.

Луіза, здавалася, была задаволена гэтым адказам.

— Ну, я рада, што мы сустрэліся. Мы ехалі павольна. Луна, бедная, вельмі стамілася. Я не ведаю, як мы дабярэмся дадому.

З моманту сустрэчы з Кольхаунам мустангер не прагаварыў ні слова. Як быццам без усякага жалю пакінуў ён прыемную кампанію маладой крэолкі і моўчкі ехаў наперадзе, нібы зноў вярнуўшыся да сваёй ролі правадніка.

Не гледзячы на гэта, капітан не спускаў з яго сваіх дапытлівых вачэй. А калі Кольхаун лавіў захоплены позірк Луізы, накіраваны ў той-жа бок, яго вочы загараліся д‘ябальскай злосцю. Доўгае падарожжа трох коннікаў магло-б прывесці да трагічнага канца. Аднак, з‘яўленне ўдзельнікаў пікніка папярэдзіла развязку. Уцякачку сустрэлі хорам захопленых прывітанняў, якія на час разагналі ўсякія іншыя думкі.