Коннік без галавы (1941)/XL

← Раздзел XXXIX

Коннік без галавы. Раздзел XL Раман Аўтар: Томас Майн Рыд 1941 год Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865) Пераклад: Уладзімір Ляўданскі

Раздзел XLI →

Прапануем да спампаваньня!

Раздзел XL

МЕЧАНАЯ КУЛЯ

Экспедыцыя адправілася не па прасецы, а цераз лясныя зараснікі. Гэты шлях быў выбран маёрам з тым, каб збавіць старога ад лішніх пакут пры відзе крывавай лужыны.

Атрад прабіраўся цяпер па такой вузкай сцежцы, што два коннікі ледзь маглі ехаць побач; месцамі сцежка расшыралася, потым зноў звужвалася.

Аднастайнасць гэтай паездкі была скрашана невялікім здарэннем.

На адну з палянак, размешчаную на шляху атрада, з гушчы зарасніка выскачыў ягуар — жывёла, рэдкая па сваёй прыгожасці нават для трапічных джунгляў. Прырода дзівосна распісала яго жоўтую скуру чорным ажурным узорам нейкіх разетак, кружкоў, плям, якія капрызна спалучаліся адна з другой. Вялізны стракаты кот, гібкі, дужы, які эластычным прыжком выскачыў на лугавіну, не мог не спыніць на сабе ўвагу коннікаў, не гледзячы на ўсю сур‘ёзнасць задачы экспедыцыі.

Спакуса для паляўнічых была занадта вялікай, і двое спусцілі куркі.

Гэта быў Касій Кольхаун і адзін малады плантатар, які ехаў побач з ім.

Адна куля трапіла ў цэль і ўклала на месцы прыгажуна джунгляў.

Каму з двух належаў гонар удачнага стрэлу? Абодва, і Кольхаун і малады плантатар, прыпісвалі яго сабе.

— Я вам дакажу, — упэўнена абвясціў капітан, злазячы з каня. Ён дастаў свой нож і, звярнуўшыся да прысутных, сказаў. — Калі гэта куля мая, то на ёй будуць мае ініцыялы — «К. К. К.» Мае кулі зроблены па спецыяльнаму заказу, і я заўсёды магу пазнаць забітую мной здабычу.

Урачысты выгляд, з якім Кольхаун трымаў гэтую кулю, сведчыў аб тым, што ён сказаў праўду. Самыя цікаўныя падышлі паглядзець: куля сапраўды была памечана ініцыяламі капітана.

Неўзабаве пасля гэтага падарожнікі пад‘ехалі да месца, дзе чакаў следапыт, і накіраваліся па новых слядах.

Гэта ўжо не быў след двух падкаваных коней. Следапыт разгледзеў толькі след аднаго каня, і прытым настолькі мала прыкметны, што месцамі ніхто, апрача яго самога, не мог яго разгледзець.

След гэты ішоў праз зараснікі, час ад часу выводзіў на палянкі і, нарэшце, апісаўшы круг, прывёў на адкрытае месца, некалькі далей на захад.

Спэнглер прадаўжаў хутка ехаць па гэтым следзе. Атрад ехаў за ім. Спэнглер ведаў, што гэта быў след таго самага мустанга, адбіткі капытоў якога ён бачыў пад топалем, там, дзе валяліся два акуркі па-прыяцельску выкураных сігар, дзе сляды танулі ў лужыне крыві.

У той кароткі прамежак часу, калі следапыт аставаўся адзін, ён вывучыў таксама і след амерыканскага каня. Ён зразумеў, што гэты след прывядзе назад у прэрыю, па якой яны ехалі сюды, і затым, напэўна, да сетлмента на Леоне.

Але не ў ім была разгадка крывавай драмы; след мустанга, здавалася, абяцаў значна больш, — вельмі магчыма, што ён мог прывесці да разгадкі гэтай крывавай таямніцы, магчыма, нават да разбойніцкага логава забойцы.

Але гэты след азадачыў яго не менш, чым пераблытаныя сляды пад топалем.

Ён не ішоў проста, як гэта звычайна бывае, калі жывёліна ідзе ўперад, накіроўваемая да нейкай пэўнай мэты. След то звіваўся зігзагамі, то апісваў невялікі круг, то ішоў проста, пасля зноў кружыў. Стваралася ўражанне, што ў мустанга або не было конніка, або коннік заснуў, седзячы ў сядле.

Ці мог гэта быць след каня, на якім ехаў злачынца, што хаваўся пасля толькі што зробленага забойства?

Спэнглер гэтага не думаў. І наогул ён ўжо не ведаў, што думаць. Ён быў азадачаны больш, чым калі-небудзь. І ў гэтым ён прызнаўся маёру.

Экспедыцыя ехала далей. Ва ўсіх яе ўдзельнікаў было цяжкае пачуццё прыгнятаючай няпэўнасці. Але нечакана гэта пачуццё змянілася глыбокім жахам.

Што-б вы падумалі, калі-б раптам перад вашымі вачыма з‘явіўся чалавек, які спакойна сядзіць на кані, падобны, на першы погляд, на ўсякага іншага конніка, што едзе па прэрыі. І ўявіце сабе, што, прыгледзеўшыся да яго больш уважліва, вы-б раптам выявілі, што ў конніка… нехапае галавы! Было-б, вядома, дзіўным, калі-б такоё адкрыццё не выклікала ў вас жах.

Вось гэтае якраз відовішча і паўстала перад вачыма ўдзельнікаў экспедыцыі. Рэзкім рухам усе яны адначасова спынілі сваіх коней, як быццам перад зіяючай прорвай.

Сонца было ўжо нізка над гарызонтам, амаль на ўзроўні травы, і свяціла ім проста ў вочы, асляпляючы і не даючы магчымасці як след бачыць. Усё-ж усе ясна разгледзелі, што дзіўная фігура, якая паўстала перад іх вачыма, — гэта коннік без галавы.

Калі-б гэта бачыў толькі адзін з прысутных і сказаў аб гэтым, яго напэўна высмеялі-б і назвалі вар‘ятам. Але тое, што адначасова ўбачылі некалькі дзесяткаў чалавек, не магло падлягаць сумненню.

Коннік без галавы накіроўваўся ў прасеку, на супроцьлеглым канцы якой спыніліся нашы коннікі. Калі-б ён прадаўжаў свой шлях, то наехаў-бы проста на іх, але гэта, вядома, у тым выпадку, калі-б у коннікаў хапіла мужнасці вытрымаць такую сустрэчу.

Тыя, хто бачыў гэты страшны вобраз, былі людзьмі, якія не верылі ні ў здань, ні ў звышпрыроднае. Многія з іх пабывалі ў самых аддаленых кутках зямнога шара, ім даводзілася сустракацца і змагацца з самымі нечаканымі капрызамі прыроды. Не такім людзям верыць у здань!

І не гледзячы на гэта, убачыўшы зусім супроцьнатуральнае відовішча, нават самыя разважлівыя пачалі сумнявацца ў яго рэальнасці і ў думках паўтаралі: «Гэта здань. Гэта-ж не можа быць у сапраўднасці!»

Але для філасофствавання не было часу. Закрыўшы вочы ад асляпляльнага сонца, людзі з жахам разглядалі таямнічага конніка.

Ні колеру яго вопраткі, ні масці яго каня нельга было адрозніць. Пры гэтым асвятленні колер не ўспрымаўся зрокам. Відаць былі толькі адны абрысы. Гэта быў чорны сілуэт на залатым фоне неба.

— Гэта чорт на кані! — раптам крыкнуў адзін з бывалых пагранічнікаў, якога звычайна нічым нельга было збянтэжыць. — Клянуся, гэта сам чорт!

Нібы спалоханы гэтым выкрыкам, коннік крута павярнуў свайго каня, які, неяк дзіка ірзучы, паскакаў ад атрада.

Коннік без галавы паехаў насустрач сонцу і прадаўжаў так ехаць пакуль не знік.