Коннік без галавы (1941)/LXXXVII
| ← Раздзел LXXXVI | Коннік без галавы. Раздзел LXXXVII Раман Аўтар: Томас Майн Рыд 1941 год Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865) Пераклад: Уладзімір Ляўданскі |
Раздзел LXXXVIII → |
Прапануем да спампаваньня!
Раздзел LXXXVII
ІЛЖЭСВЕДКА
Толькі нямногія з прысутных асабіста ведалі абвінавачваемага. Усе лічылі Морыса-мустангера цудоўным хлапцом, прыгожым, адважным, добрым знатаком коней і заваёўцай жаночых сэрцаў. Ведалі, што яго паводзіны заўсёды былі ўроўнаважанымі, адвага ніколі не даходзіла да безрассудства, а размовы яго былі стрыманымі і не ператвараліся ні ў пустую балбатню, ні ў вульгарную лаянку.
Нікому не было вядома, адкуль ён прыехаў, чаму ён пасяліўся ў Техасе і чаму, побач з авантурыстамі, заняўся такой дзіўнай справай, як паляванне на коней.
Такім чынам, Морыс Джэральд стаіць перад шматлікім сходам, зганьбаваны, абвінавачваемы ў забойстве.
Некаторыя глядзяць на падсуднага з простай цікаўнасцю, другія запытальна, але большасць — са злосцю і нянавісцю.
Але вось яшчэ адна пара вачэй. У іх вы прачытаеце і трывогу, і пяшчотнасць, і, як ні дзіўна, непахісную цвёрдасць.
* * *
Судовы разгляд пачынаецца без асаблівых фармальнасцей. Суддзя здымае сваю панаму і запальвае патухшую сігару. Зацягнуўшыся разоў шэсць, ён вымае сігару з роту, кладзе яе на край стала і гаворыць наступнае.
— Джэнтльмены і прысяжныя! Мы тут сабраліся, каб разгледзець злачынства, падрабязнасці якога, трэба думаць, вам усім вядомы. Забіты сын аднаго з нашых найбольш паважаных грамадзян. Арыштаваны, якога вы бачыце перад сабою, абвінавачваецца ў гэтым злачынстве. Пасля таго, як вы выслухаеце паказанні, вы павінны вырашыць, ці справядліва ён абвінавачваецца.
Затым абвінавачваемаму задаюць традыцыйнае пытанне:
— Ці прызнаеце вы сябе вінаватым?
— Не, — чуецца скромны, але цвёрды адказ.
Касій Кольхаун і некалькі пагранічнікаў, што стаялі побач з ім, недаверліва ўсміхаюцца.
Пракурор выклікае сведак для паказанняў.
Першым выклікаюць Франца Обердофера.
Обердофер паўтарае тое, што ўжо гаварыў і раней. Ён расказвае аб тым, як Морыс Джэральд выехаў з яго гасцініцы ў тую ноч, калі згінуў юны Пойндэкстэр, заплаціў па ўсіх рахунках, і, як відаць, не адчуваў недахопу ў грашах.
У сваіх паказаннях гаспадар таверны падкрэслівае, што як Морыс Джэральд, так і Генры Пойндэкстэр былі ў зусім цвярозым выглядзе, але як той, так і другі здаваліся вельмі ўзрушанымі. У паводзінах Морыса Джэральда яўна была відаць злосць. Сведку надзвычай здзівіла тое, што мустангер так спяшаўся выехаць з гасцініцы. Замест таго, каб паехаць раніцай, як раней меркавалася, ён адправіўся ў дарогу позняй ноччу.
На гэтым допыт Обердофера канчаецца.
Яго паказанні гаварылі не ў карысць абвінавачваемага. Асабліва падазроным здавалася тое, што Джэральд змяніў час свайго ад‘езду.
Але-ж чаму Генры Пойндэкстэр таксама быў узрушаны. Чаму ён так спяшаўся дагнаць Джэральда і адправіўся за ім, не гледзячы на позні час, наперакор сваім скромным звычкам?
Выклікаюць некалькіх сведак. Аднак, іх паказанні яшчэ больш заблытваюць абставіны. Яны сцвярджаюць, што паміж падсуднымі і Генры Пойндэкстэрам існавалі сяброўскія адносіны.
Нарэшце, выступае капітан Касій Кольхаун.
Яго расказ зусім мяняе карціну. Ён не толькі раскрывае матывы забойства, але выстаўляе злачынства ў надзвычай змрочным святле.
Кольхаун расказвае аб усім: і аб спатканні мустангера з Луізай і аб сварцы Генры Пойндэкстэра з мустангерам. З яго слоў, мустангер пайшоў з пагрозамі. Кольхаун упамінае аб тым, што Генры паехаў даганяць мустангера; чаму захацелася юнаку даганяць яго — аб гэтым капітан замоўчвае. Не раскрывае ён і сваёй ролі ва ўсёй гэтай гісторыі.
Гэтыя выкрыванні выклікаюць агульнае здзіўленне. Страшэнна здзіўлены ўсе — суддзя, прысяжныя і натоўп гледачоў. Праносіцца шэпт. Чуваць выкрыкі абурэння супроць мустангера. Цяжар злачынства павялічваецца ўдвая: ён не толькі забіў сына Пойндэкстэра, але і зганьбіў дачку.
У часе гэтай прамовы Кольхауна сярод слухачоў чуецца стогн. Ён вырываецца з грудзей няшчаснага старога плантатара.
Аднак, вочы гледачоў нядоўга затрымліваюцца на Пойндэкстэры. Позіркі слізгаюць далей, да карэты, дзе ўжо бачылі дзяўчыну, якая здзівіла ўсіх сваёй прыгожасцю.
— Луіза Пойндэкстэр, — чуецца голас, які выклікае сведак.
Кольхаун стрымаў сваё слова.