Перайсці да зместу

Коннік без галавы (1941)/LXXXI

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Раздзел LXXX Коннік без галавы. Раздзел LXXXI
Раман
Аўтар: Томас Майн Рыд
1941 год
Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865)
Пераклад: Уладзімір Ляўданскі
Раздзел LXXXII

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Раздзел LXXXI

ПАНІЧНЫЯ ЎЦЁКІ

Касій Кольхаун выехаў у прэрыю, не падазраючы, што яго бачыў хто-небудзь, апрача Плутона, які асядлаў яму шэрага мустанга. Выбраўшыся з зараснікаў, Кольхаун хуткім трушком накіраваўся да берагоў Нуэсес.

Не гледзячы на тое, што яго конь бег з хуткасцю цехаскага аленя, Кольхаун далёка не быў упэўнены ў поспеху. Вельмі магчыма, што коннік без галавы не трапіць яму сёння на вочы. Было адно месца, дзе ён ужо двойчы сустрэў яго. Магчыма, яму пашанцуе і яшчэ раз.

Гэта было на адкрытай паляне, недалёка ад месца, дзе, як меркавалі, адбылося забойства. Тут-жа паблізу была і шырокая прасека.

«Як дзіўна, што ён заўсёды вяртаецца туды, — думаў Кольхаун. — Нібы і сапраўды ён выбірае шлях. Між іншым, гэтыя месцы выбірае конь, таму што трава тут смачнейшая. Ну, што-ж, будзем спадзявацца, што і сёння я сустрэну яго. Калі не, мне астаецца заехаць у зараснікі і павесіцца. А чаго мне, уласна, баяцца, паколькі мустангер шчасліва сядзіць у турме? Якія доказы? Адзін толькі кавалачак свінца. Але яго я павінен дастаць, калі-б мне і давялося загнаць каня да смерці».

— Сілы нябесныя! Што-ж гэта там такое?

Апошнія словы Кольхаун сказаў уголас і ў страху нацягнуў павады, так што яго мустанг ледзь не стаў дыба.

Сонца паказалася над гарызонтам прэрыі, яно стаяла за спіною конніка. Перад ім па краю неба распасцерлася паласа ліловага туману — гэта былі выпарэнні, якія ўздымаліся ад лясных зараснікаў, размешчаных непадалёку. Дрэў не было відаць, яны былі ўсе захаваны пад лёгкай заслонай, нібы за фіранкай з бэзавага газу.

На фоне гэтай заслоны або за ёю з‘явілася рухомая фігура, настолькі дзіўная, што магла паказацца зусім непраўдападобнай таму, хто ніколі не бачыў яе раней. Гэта быў коннік без галавы.

Але ў такім выглядзе яшчэ ніхто і ніколі яго не бачыў, не выключаючы і Кольхауна. Не! Цяпер коннік выглядаў зусім інакш. Па сваіх абрысах ён быў тым-жа, але па размеры ён быў у дзесяць разоў большы.

Гэта быў ужо не чалавек, а велікан. І не конь, а жывёліна з абрысамі каня, але вышынёю з вежу.

І гэта яшчэ не ўсё. У яго абліччы адбылася яшчэ большая перамена. Перамена яшчэ больш невытлумачальная, калі тут наогул было магчыма што-небудзь зразумець. Ён ехаў ужо не па зямлі, а па небе. Прычым і конь і чалавек былі перавернуты дагары нагамі. Капыты каня былі выразна відаць на верхнім краі пеляны, а плечы конніка амаль дакраналіся да лініі гарызонта. Серапэ, накінутае на плечы конніка, не спадала з іх, наперакор закону цягацення. Таксама незразумелым чынам трымаліся ў паветры і павады і доўгі хвост каня.

Гэта страшэнная здань рухалася памалу, ціхім крокам. Кольхаун глядзеў на яе, здрантвеўшы ад жаху.

Але вось пачуўся лёгкі ўдар капыта па траве прэрыі. Кольхаун зразумеў, што перад ім — сапраўды коннік, калі толькі можна назваць сапраўдным конніка, ад якога паў такі страшэнны цень.

— Гэта міраж! — усклікнуў капітан. — Якім-жа дурнем я быў, што паддаўся такому ашуканству! Вось ён, вінавайца майго перапалоху! А я-ж толькі яго і шукаю. І так блізка! Ну, а цяпер — наўздагон! І няхай мне давядзецца ехаць хоць на край Техаса, але я даганю яго.

* * *

Па шырокім раздоллі прэрыі на злом галавы імчацца два коннікі. Пад кожным з іх быстраногі мустанг. Пад адным — гнеды, пад другім — шэры. Адзін коннік гоніцца за другім. Той, за кім гоняцца, — без галавы. А той, хто гоніцца, — з галавой; у гэтай галаве зарадзілася вар‘яцкае рашэнне.

* * *

Пагоня прадаўжалася нядоўга. Кольхаун ужо загадзя радаваўся перамозе. Ясна было, што шэры мустанг выігрывае адлегласць у гнедага. Кольхаун падняў ужо стрэльбу — ён хацеў застрэліць каня і гэтым пакласці канец пагоні.

Калі-б ён не баяўся прамахнуцца, ён-бы адразу і стрэліў. Але пакуль ён хістаўся, гнеды з коннікам без галавы крута павярнуў ў зараснікі.

Гэтага капітан не чакаў. Давялося зноў аднавіць пагоню.

Яшчэ раз Кольхауну ўдалося дагнать страшнага конніка, і настолькі блізка, што раздутыя ноздры шэрага мустанга амаль дакраналіся да выцягнутага хваста гнедага. Стрэльба была ўжо напагатове ў левай руцэ капітана, палец правай рукі ляжаў на спуску. Ён толькі выбіраў месца, куды лепш прыцэліцца.

Яшчэ момант, і куля прабіла-б імчаўшагася наперадзе каня, але апошні, нібы адчуўшы небяспеку, зрабіў быстры прыжок убок і, адразу-ж брыкнуўшы ў морду задняга мустанга, паімчаўся ўбок.

Шэры мустанг спыніўся, і толькі вострая шпора прымусіла яго падначаліцца і зноў паімчацца галопам.

Кольхаун траціў апошнія рэшткі цярплівасці. Ён заўважыў, што гнеды накіроўваўся ў самы гушчар зараснікаў. Паляванне зноў магло скончыцца нічым. У роспачы Кольхаун зноў схапіўся за стрэльбу.

Коннік без галавы ўжо напалову схаваўся ў густой зелені. Капітан прыцэліўся ўслед уцякаўшаму гнедаму. Дым заклубіўся з дула стрэльбы. Пачуўся стрэл, і нейкі цёмны прадмет глуха зваліўся на зямлю, падскочыў і пакаціўся проста пад ногі каню Кольхауна.

Шэры мустанг захроп і пачаў падавацца назад. Коннік дзіка закрычаў: унізе, на траве, ляжала галава чалавека. На ёй усё яшчэ моцна трымаўся капялюш з цвёрдымі круглымі палямі.

Твар быў звернуты проста на Кольхауна, мярцвяцка-бледны, запэцканы крывёю, зморшчаны. Вочы былі адкрытыя, але яны глядзелі, як два шкляныя шары: халодныя, нежывыя, жудасныя. Белыя зубы блішчэлі між пасінелымі губамі.

Касій Кольхаун глядзеў на яе з жахам.

Нядоўга прадаўжалася гэтая вочная стаўка. Перш чым галава, падтрымліваемая палямі капелюша, перастала качацца ў мяккай траве, Кольхаун павярнуў каня, глыбока ўсадзіўшы яму ў бакі шпоры, і паімчаўся шалёным галопам.

Больш ён не гнаўся за коннікам без галавы, усё яшчэ прабіваўшаму сабе дарогу сярод зараснікаў, Кольхаун імчаўся назад у Каса-дэль-Карво.