Збор твораў (Купала, 1925—1932)/II/Сваім і чужым/Роднае слова

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Ужо днее Роднае слова
Верш
Аўтар: Янка Купала
1926 год
„Нашай Ніве“
Іншыя публікацыі гэтага твора: Роднае слова (Пад навалай крыўдаў многія сталецьці…).

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




РОДНАЕ СЛОВА

Пад навалай крыўдаў многія сталецьці
Мы нясьлі пакорна лямку беспрасьвецьця.
Мы нясьлі, — ўсё ныла, гінула памалу,
Аж ня нашай наша бацькаўшчына стала.

Не для нас сасонкі нашы зашумелі.
Не для нас пасевы нашы зарунелі;
Адно ты нам, слова, засталося верным,
Каб вясьці з упадку к радасьцям нязьмерным.

*

Каб вясьці нас, як мы век свайго сумленьня
Не заклеймавалі помстай, зьніштажэньнем, —
Мы калі ўміралі, то ішлі на муку
Для чужой карысьці, пад чужой прынукай.

Сеючы-ж і дома і за домам косьці —
Дзе нас гналі нашы леташнія госьці, —
Як у пушчы цёмнай, зьбіліся з дарогі
І здарма чакалі ад людзей падмогі…

*

Ўсё спаганяць людзі, покі ноч шалее.
Вырвуць веру ў шчасьце, веру і надзею,
Ды таго ня вырвуць, што напела маці
Ночкай над калыскай роднаму дзіцяці.

Ой, ня вырваць з сэрца цябе, наша слова!
Ой, ня ўзяць ніякім сховам ды аковам,
Як бяруць матулю у малой дзяціны,
Як бяруць у бацькі апошняга сына!

*

Ты зжылася з намі, бацькаўскае слоўца,
Як-бы корань з дрэвам, як-бы з небам сонца;
Дзеліш з намі вечна ўсё, што з намі ходзе
У благой і добрай мачысе-прыгодзе.

І мы вамі нават мо‘ не спазнавалі,
Як у думках нашых цябе гадавалі,
Як цябе хавалі ў шчасьці і няшчасьці
Ад напраснай злосьці, ад людзкой напасьці.

*

Ты ў жыцьці вяло нас з хвалай і няхвалай;
Быў час — свае правы чужым дыхтавала;
І цяпер хто зводна над табой сьмяецца, —
Гэта або вецер, што ў платох трасецца.

Або той сьмяецца, хто ня знаў ніколі
Чалавечых думак, чалавечай долі, —
Хто ў грудзёх гадуе злосна, няпрытворна
Замест сэрца — камень, мест душы — дым чорны.

*

Як жыло ты з намі — будзеш вечна жыці,
Грамадой мільёнаў з сьветам гаманіці…
З попелу мінуўшых дзён сьляпых, крывавых
Весела узойдзе рунь сьвятлянай славы,

І радзімым словам рукой мазалістай
Беларус упіша на старонцы чыстай
Кнігі ўсіх народаў важна, ў няпрымусе
Сумную аповесьць роднай Беларусі.