Kali kruhom was usia miejscowaść roŭnaja, biaz hor i wysokich uzhorkoŭ, to znače wy žywiecie na raŭninie. Wydajecca, što raŭnina ŭsiudy adnakowa, nidzie jana nie wyhladaje nižejšaj, wydajecca, što u jej nidzie nima pałohaści. A ci tak jano zapraŭdy?
Kab raŭnina była saŭsim roŭnaja, to pàdajučyj na raŭninu doždž nie sciekaŭ-by, i raŭninu mahło-b saŭsim zalić wadoj. A wiedama-ž, hetaho nie bywaje.
Ci nie skaže nam naša rečka čaho ab tym, dzie naša raŭnina nižejšaja?
My wyjšli na bierah i hladzim na wadu. Wada u rece hetkaja spakojnaja, — nie adrožniš nawat, staić jana na adnym miejscy, ci pływie. Ale pahlańcie tudy wun. Bačycie wietačku na wadzie? Pryhledźciesia, wietačka pływie. Znače, wada u rece nie staić, a pływie i niasie s saboj nawat wietačku. Znače, i raŭnina nižejša tam, kudy pływie rečka.
Može žywiecie wy u dalinie, heto znače: ŭ nizkim miejscy pamiž uzhorkami, abo horami? Dalina doŭhaja i wuzkaja, ot, bytcym wialikaje karyta. U adnym kancy daliny ŭliwajecca u jaje reka, zliŭšysia z hor. Šparka biažyć reka pa dalinie u toj bok, dzie dalina nižej. Abapoł daliny prytkije skłony hor; pa henych skłonach sciekajuć u reku šparkije ručejčyki.
A može žywiecie wy ŭ harach wysoka nad dalinaj? Može chata waša akružena adnymi hołymi, skalistymi hłybami i abrywami? Može kruhom wašaj chaty čuć tolki astałosia roŭnaho miejsca, kab nasadzić sadok ci harod? Tut užo nia trudna skazać, u jakuju staranu idzie pałohaść. Pałohaść takaja prytkaja, što treba aściarožna stupać, kali nia chočeš zwalicca z hary.
Wadá u hornych ruččach nie ciače spakojna, jak reka ŭ dalinie. Jana z hukam lijecca z hłyby na hłybu, zwiwajučysia pamiž skał, bryzhaje pienaj i walicca wadapàdami.
