Sioletnija olimpijskija zimovyja ihry
| Sioletnija olimpijskija zimovyja ihry Публіцыстыка Аўтар: Уладзіслаў Казлоўскі 1936 год Крыніца: Часопіс «Шлях моладзі», № 2 (88), люты 1936 г., б. 8-9 |
| Іншыя публікацыі гэтага твора: Сёлетнія олімпійскія зімовыя ігры |
Прапануем да спампаваньня!
Ad 6 da 16 lutaha sioleta ŭ Niamieččynie ŭ Garmiš-Partenkirchen adbylisia zimovyja olimpijskija ihry. Heta była zimovaja častka ihraŭ, jakija vypadajuć na 1936 hod, i adbuducca ŭletku, jak praciah h. zv. „Olimpijady“ 1936 hodu.
Raniej, čymsia skažam pra sioletniuju zimovuju olimpijadu, uspomnim naahuł pra olimpijskija ihry, jakija adbyvalisia ŭ staradaŭnaj Hrecyi i vykopyvanyja archeolohami pamiatki katorych, ad 1875 da 1881 h., nasunuli francuzu Pera Kubertenu dumku adradžeńnia henych staradaŭnych olimpijskich ihraŭ.
U 1894 h. Kuberten sklikaŭ ŭ Paryž kanhres vučonych pedahohaŭ, fizyčnych vychavaŭcaŭ i spartoŭcaŭ usich kulturnych narodaŭ i zaprapanavaŭ im stvareńnie ahulnych spartovych zavodkaŭ usich haspadarstvaŭ, padobna staradaŭnym Hreckim Olimpijskim ihram.
Dumka Kubertena była pryniata i mieła ščyrych starońnikaŭ uva ŭsich cyvilizavanych narodaŭ. Na henym kanhresie zasnavaŭasia Mižnarodny Kamitet Olimpijskich Ihraŭ, metaj jakoha była ruplivaść pra rehularnaje (što čatyry hady) ładžańnie sportu na vyšyni vymohaŭ času, kultury i viedy.
U Kamitet Olimpijskich Ihraŭ uvajšło 41 haspadarstva, jakija ŭzialisia za praviadzieńnie ŭ žyćcio dumak Kubertena. Dziakujučy hetamu adbylisia mižnarodnyja olimpijskija ihry ŭ hetkich miestach: u 1896 h. u Atenach, 1900 — u Paryžy, u 1904 — u St. Lui, u 1908 h. — u Londanie, u 1912 — u Štokholmie, u 1916 mieli adbycca ŭ Berlinie, ale z pryčyny vajny nie adbylisia, u 1920 byli ŭ Antverpii, u 1924 h. — u Paryžy, u 1928 — u Amsterdamie, u 1932 h. u San-Francisko, a ŭ 1936 h. adbyvajucca ŭ Berlinie. Častka ich, h. zn. zimovyja olimpijskija ihry adbyvalisia ŭ Garmiš Partenkirchen — miastečka kala Berlina ŭ Niamieččynie.
U čaćvier 6 lutaha vyšmienavanaje miastečka mieła śviatočny vyhlad. Usiudy pavievali niamieckija i olimpijskija ściahi. Nad damami, dzie zakvataravalisia pryjechaŭšyja na ihry čužyncy, pavievali ichnija nacyjanalnyja ściahi. A hadzinie 11-aj harmatnija streły abvieścili adkryćcio ihraŭ. Paśla adbyłasia defilada-pachod i prysiaha spartoŭcaŭ, što buduć česna zmahacca ŭ zavodkach.
Olimpijskija ihry ściahnuli ŭ Garmiš-Partenkirchen mnostva ludziej z usiaho śvietu. Pryjechała na ich až 320 žurnalistaŭ z roznych krajoŭ, 100 fatahrafaŭ, 100 filmovych i 150 radyjo-reporteraŭ.
Na zimovaj sioletniaj Olimpijadzie byli, jasna, spartovyja ihry na śniahu i lodzie, a imienna: jazda na łyžach, kańkoch i sankach, skoki na łyžach, vykonvańnie na kańkoch roznych davoli trudnych chvihuraŭ i inš.
Pierad aficyjalnym adkryćciom ihraŭ, jašče 2 lutaha adbyvalisia probnyja skoki na łyžach. Na hetych probnych skokach najdalej skočyli nastupnyja spartoŭcy: Erikson Swen (Šved) — 81 metraŭ, Valjomen Lawri (Finlandziec) — 77 metraŭ, Marusaž Stanisłaŭ (Palak) — 77 metraŭ, Mikkels (Amerykaniec) — 78 metraŭ i h. d. Padčas samych aficyjalnych ihraŭ vyniki skokaŭ byli trochi mienšyja. Pieršaje miesca ŭ skokach na łyžach i załaty olimpijski medal zdabyŭ Birger Rund (Norvežac). Pieršaje i druhoje miesca ŭ fihurovaj jaździe na kańkoch žančyn zaniała słaŭnaja Sonia Hein (Švedka).
Pieršaje miesca i załaty medal za „Hokej“ (ihra na lodzie) atrymała Anhielskaja družyna. Ahułam biaručy, pavodle atrymanych załatych medaloŭ, paasobnyja narody stajać u nastupnym paradku: Norvehija 7 medaloŭ, Švecyja — 2 medali, Finlandyja — 1, Ameryka — 1, Anhlija — 1 i Švajcaryja — 1. Inšyja narody załatych Olimpijskich medaloŭ nie atrymali. Aprača załatych medaloŭ byli jašče pryznavanyja niekatorym narodam medali siarebranyja i branzovyja.
Kančajučy hety ahlad, treba tolki vyjavić žal, što na henych Olimpijskich ihrach nie pavievaŭ naš biełaruski ściah. My adnak vierym, što ŭ budučynie, naš bieła-čyrvona-bieły ściah, zajmie svajo miesca miž ściahami inšych narodaŭ i na Olimpijskich Ihrach…
Uł. K.