Rodnyje zierniaty (1916)/II/Leto/Letam

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Leto Letam
Верш
Аўтар: Стары Улас
1916 год
Pieśnia žniai
Іншыя публікацыі гэтага твора: Год беларуса.

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Letam.

Nie ahlaniešsia, jak čas piarojdzie, wiesna praminie, leto nadojdzie. Letam haračy ŭžo čas nastanie, nadojdzie žniwo i sienawańnie, tady ŭžo hodzi siadzieć u chaci. Blisnuć na soncy siarpy i kosy, zwoniać miantuški, rastuć prakosy; choć zaliwaje s pracy pot wočy, kožny wiasioły, kožny achwočy: kasoj machaje, až jana świšče. A dzieŭki, baby kascom pamahajuć: to wiernuć siena, to razbiwajuć, paśla płastujuć i zahrebajuć i na apošku ŭ kopy składajuć; ŭrešci, jak jakaja słužyć daroha, — woziać u puni, abo da stoha. A siena pachnie ad roznych trawaŭ, lepš ad ŭsielakich panskich pryprawaŭ. I jakže dobra źniaŭšy adzieńnie, zasnuć pa pracy na świežym sienie! Ješče sienawańnie nie nadajeło, hladź, až tut žyta užo paśpieło. Nie čas dremaci, ni ahilacca, ale za žniwa treba chwatacca, — dyk i biarucca-ž našy kabiety! Žnuć, snapy wiažuć, šapki łamajuć, snapy padnosiać, babki staŭlajuć i ciahnuć šnuram bytcym sałdaty; jak świet — na pole, s ciomnym — da chaty.

A jak časam ŭ katoraj chaci jość maładzica, dyk, moj ty bracie, tady snapščynu žniei spraŭlajuć. Jajež (snapščynu) dyk robiać s takoj paradaj: iduć na pole usiej hramadaj, stanuć na niwie u kruhawuju i wyžnuć postać adnu, druhuju; snapoŭ nanosiać, braŭšy ŭ achapku, dy jak pastawiać pieršuju babku, stanuć nawokał jaje, jak dzieci, dy pačnuć pieśni ŭsie razam pieci. A maładzica suwoj rasšyje dy s cełym stanam babku nakryje. Paśla pasiaduć kruhom, jak huski, majuć harełki i šmat zakuski, a jak zakusiać baby i dzieŭki, pačnucca žarty, śmiechi, prypieŭki. Paśla zbiarucca usie da kučy i piajuć „žniwo“ damoŭ idučy. Adny s paradku usio pačynajuć, druhije hetym, bač, adpiewajuć i tak suładna — z boku zdajecca, jak bytcym pole źwinić-trasiecca.

Miantuški — bruski da wastreńnia kos. Apóšku — ŭ kancy, urešci. Sienawańnie — sienakos, zbor siena, Bábki — babka maje 5-7-9 snapoŭ, piaty, siomy abo dziewiaty pierełamywajecca i słužyć na pakryćcie babki za „šapku“. Maładzica — maładaja kabieta, nidaŭna wyjšoŭšaja zamuž dziaŭčyna. Postać — miera žataho zbožža: u šyryniu maje 3 kroki, u doŭžki 6 krokoŭ. Suwoj — źwitak pałatna. Stan — ličycca 4 łokci pałatna, akurat hetulki, skolki patreba pałatna na kašulu biez rukawoŭ. «Piajuć žniwo» — piajuć žniŭnyje pieśni. Suładna — suhałosna, strojna, harmonijna.