U Hrodzienščynie wialikich wazior nie šmat. Samym wialikim wozieram u Hrodzienščynie ličycca Nerwiel, u Biełastockim pawieci; jano maje ŭ-doŭžki 20 i ŭ-šyrki 2—3 wiarsty. Zatoje małych azior u Hrodzienščynie mnoha. U Hrodzienskim pawieci blizka ŭsie aziory złučajucca pamiž saboj rečkami.
U Minščynie najbolšaje woziero Wyhoŭskaje; jano lažyć na dawoli wysokim miejscy, i z jaho wyciekajuć dźwie reki: Jasiełda i Šara. Cikawaja takže woziero Kniaź-Žyd, u Mozyrščynie. Lažyć jano miž wialikich lasoŭ. Ludzi raskazywajuć, što pasiarod woziera byŭ wostraŭ i na im zamak kniazioŭ Olelkowičoŭ Słuckich. Adzin z hetych kniazioŭ, paswaryŭšysia z bratam, začyniŭ brata ŭ henym zamku. Pa niejkim časie, kali kniaź ješče byŭ u zamku, wada ŭ woziery wielmi padniałasia, zatapiła wostroŭ zrujnawała zamak, pryčym zhinuŭ razam i nieščaśliwy toj kniaź. Kažuć, što na dnie woziera widać dahetul čaści zamku. Da wydattnych azior Minščyny zaličajecca takže woziero Świtaź. Woziero hetaje — niewialikaje, ale maje wielmi pryhožyje bierahi, ubranyje roznakolernymi kamieškami. Wada čystaja, jak u krynicy.
Najbahaciejša aziorami Witebščyna, ŭ katoraj naličajuć 2500 azior. Najčaściej aziory Witebščyny ležać miž wysokimi bierehami. Wydatny aziory Lepelskaje i Čerstwiany, kala Lepla. Z Lepelskaho woziera wyciekaje reka, Ułła. Na zachodnim bierazi woziera byŭ kaliś zamak. Niewialički ručajočak złučaje woziero Čerstwiany z wozieram Ciotča, dzie na ŭschodnim bierazi było kaliś miesto Lebiedź. Kala Dźwinska najwialikšyje waziory Siwier (39 kwadratnych wiorst) i Rušona (36 kw. w.). S Siwiera wyciekaje reka Dubna, ŭliwajučajasia ŭ Dźwinu. Kala Dryssy jość wielmi hłybokaje i burnaje woziero Aswiej (42 kw. w.). Kala Połacka jość woziero Niaščodra; jano maje wielmi pryhožyje bierahi. Kaliś nad hetym wozieram maskoŭcy byli pabudawali mocny zamak. Kala Newela i Siebieža jość wialikije waziory: Asina, Świbła i Niawiedra.
U Mahiloŭščynie mała azior. Jany raskinuty najbolej miž Dniepram i Dźwinoj i wydzielajucca wysokimi bierehami, a waziory miž Sožam i Dniepram majuć nizkije bierahi.
Puščy.
Kaliś kraj naš sławiŭsia swaimi nieprachodnymi puščami, bałotami dy lesami. I hetyje lasy, i bałoty, i puščy doŭhi čas baranili našych pradziedaŭ ad worahoŭ. Za puščami dy za bałotami, jak za murawanymi ścienami siadzieli jany. I miesty abaronnyje swaje jany budawali pamiž pušč dy bałot na hrudoch wysokich i zwali ich prosta hrudkami, nowahrudkami, a paźniej haradcami i haradami. I kožny taki hrudziec, ci haradzieć raspałožen miž bałot, azior i dryhwy. Nichaj paprobuje worah dabyć biełarusa z jaho hrudka! Pierš, čym dabracca da takoha hrudka, treba hacić biezkaniečnyje haci i kapać kapanicy, naściłać niesčyślonyje mas-
