Перайсці да зместу

Старонка:Хрэстаматыя новай беларускай літэратуры (1927). Выпуск III.pdf/68

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Ціш усюды — спакой… Над званіцай старой
Звон зыклівы[1] раптоўна раздаўся;
Разам з ім — пад дубом — над старым курганом
Трэснуў камень і з гукам распаўся.

І ад дзіваў такіх вецер, зьмёршы, заціх,
Месяц хмаркаю ў небе закрыўся;
З-пад раскопаў зямлі цені шпарка ішлі, —
Во’ адзін з іх к крыжу прысланіўся.

У мазолях рука — верны знак мужыка,
Сьвецяць дзіўным агнём яго вочы;
І з грудзей гукнуў кліч: „Брацьця! ўсе, хто тут сьпіць!
„Брацьця, ўстаньма усе гэтай ночы!

„Сярод ніў ды палёў карагодаў-кругоў
„Мы натворым, успомнім былое;
„Песьню так завядзём, як тады, як агнём
„Ў нас кіпела жыцьцё маладое.

„Хай-жа песьня ляціць, хай-жа песьня гудзіць,
„Разальлецца па долах, па нівах!
„Нашай песьні такой ня чутно з пары той,
„Як ляглі мы у цёмных магілах

„Прахадзілі гады, заціралі сьляды,
„Заціралі сьляды нашых сьпеваў;
„Над разлогамі ніў іншы голас паплыў, —
„Сьпеў чужы плыў над нашым засевам.

„Брацьця! Ўсе, чым хутчэй, хай з магілы сваей, —
„Брацьця, кожны на сьвет з вас выходзе!
„Мы ім песьню сьпяём, песьню зычну, як гром;
Ў ёй раскажам аб нашым народзе.

„Ў ёй пець будзем аб тым, што было, ды, як дым,
„Расплылося у віхравай хвалі, —
„Тую славу-пачот, якой слыў наш народ,
„Ды ўсё злыдні яму паскрывалі.

„Каб ніводзін із іх ня чураўся сваіх,
„Рук пакрытых карой мазалістай;
„Мовы дзедаў, бацькоў для гаворкі паноў
„Ня чураўся ў хацінцы айчыстай.[2]

„Хто зямлі гэтай сын, ўстаньце ўсе, як адзін!
„Гэй, раздайся ты, песьня ўдалая!
„Хай твой зык паплыве, дзе народ наш жыве,
„Долю-мачыху дзе праклінае.[3]

„Як забыўся пяяць, ўмее толькі стагнаць;
„Песьні болем яго налітыя.
„Хай-жа зычны наш сьпеў ўспомне ўраз, неўспадзеў
„Яму прошласьці дні залатыя“.

  1. Зычны, гучны.
  2. Полён. — бацькаўскай.
  3. Правільна трэба — Дзе долю-мачыху праклінае.