Старонка:Мікалай Шкялёнак.pdf/47

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

47 casam i 2 dni ŭ tydzie. U niekatorych vypadkach pobac z hetym placiŭsia i cyns.

Palazenie sialan, jakija mieli haspadarki na cynsovym pravie, bylo znacna lepsaje ad palazenia tych, sto jich dastavali za pracu. Iznoŭ-za, cynsaviki leps culisia na haspadarskich ziemlach, jak na ziemlach pryvatnych sobnika.

Relihijnyja adnosiny.

U pacatku II peryjodu nasielnictva Bielarusi bylo z hledzisca relihijnaha, tak jak i ŭ piersym, adnalitym. Jano vyznavala h. zv. «ruskuju» (pravaslaŭnuju) vieru, pobac jakoj dzie-nidzie spatykalasia i katalictva.

Aposniaje pacalo syrej raspaŭsiudzvacca ŭ Bielarusi ad 1585 h., u jakim pryniala katalictva Zmud. Smat bielaruskich mahnataŭ źmianila ŭ hetym hodzie, za prykladam vialikaha kniazia Jahajly, pravaslaŭnuju vieru na katalickuju. Katalictva mirna raspaŭsiudzvalasia ad hetaha casu ŭ Bielarusi i bylo ŭ zhodzie z pravaslajem. Tlumacycca heta tym, sto tady katalickija i pravaslanyja duchoŭniki byli Bielarusami, jakija byli adnolkava zaintarasavanyja ŭ razvoju sily narodu i haspadarstva.

Relihijny padziel bielaruskaha narodu vykarystoŭvali, u svajich metach, susiedzi Bielarusi. Heta jim udavalasia tym lahcej, sto bielaruskaja pravaslaŭnaja carkva i katalicki kaściol z hledzisca hierarchicnaha byli zaleznymi ad cuzych relihijnych centraŭ — Maskvy i Polscy. Kab nia dac voraham mahcymaści vykarystoŭvania hetkaha stanu, bielaruskaja haspadarstvienaja dumka imknulasia da vyzvalenia carkvy i kaściolu ad hetaj hierarchicnaj zaleznaści, a, navat, siahala dalej, imknucysia da relihijnaha zadzinocania narodu.

Kab vyzvalić bielaruskuju pravaslaŭnuju carkvu, jakaja abyjmala vializarnuju balsyniu narodu, ad hierarchicnych, a hetym samym i palitycnych, uplyvaŭ Maskvy, kudy pieraniośsia kijeŭski mitrapalit paśla zburenia horadu tatarami, Vitaŭt sklikaŭ u 1415 h. u Navahradku źjezd pravaslaŭnaha duchavienstva, jaki abvieciŭ ustanaŭlenie pravaslaŭnaje metropoliji. Piersym mitrapalitam Bielarusi by Ryhor Camblak. Nastupniki Vitauta, adnak, nie paśviacali hetaj spravie naleznaje ŭvahi, dziakujucy camu bielaruskaja metropolija z casam zaniapala, u vyniku caho Bielaruś lucyla iznoŭ u hijerarchicnuju