Старонка:Маладая Беларусь (1912—1913). Сшытак 3.pdf/17

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Аб маладым паэце с Крошына.


У аднэй старой кніжцы, напісанай па польску, пад загалоўкам: «Powieść z czasu mojego czyli przygody litewskie.» (Poznań 1858), можна прачытаць кароценькае апаведаньне аб тым, як загінуў адзін селянскі хлопчык-паэт, каторы ў другой старане мог-бы стацца гордасьцьцю і славай народу (стр. 252—3, 257—265).

Аўтор вышэй названай кніжкі пісаў свае ўспаміны шмат гадоў пасьля гэтаго здарэньня. Многа чаго пераблутаў, многа чаго забыўся, дзе што, зразумеў іначэй, чым яно было запраўды, а дзе чаго і саўсім ня ведаў.

Цікавы ня толькі сам хлопчык, аде і тое, пры якіх варунках ён быў загублен. С тых часоў захаваліся дакумэнты аб гэтым здарэньні. Карыстаючыся імі я надумаў расказаць аб усім, як было запраўды.

Гэта было у мястэчку Крошыне ў пачатку XIX сталецьця. Мястэчка і ваколіцы былі пад князем Мацеем Радзівіллам. Кажуць, ня дужа цяжко жылося жыхарам мястэчка Крошына пад гэтымі панамі: у разные часы яны атрымалі ат князёў прывілэі і льготы. Часть жыхароў Крошына атбывала паншчыну, а часть лічыла сябе мешчанамі вольнымі ад прыгоннай павіннасьці.