гаварылі паміж сабой, што маленькі Домбі «хандрыць», але гэтым справа і канчалася.
Бадай што, у маладога Тутса ўзнікалі нейкія думкі аб гэтым прадмеце, але выказаць іх ён быў зусім няздольны.
— Як маецеся? — пытаўся ён у Поля разоў пяцьдзёсят у дзень.
— Вельмі добра, сэр, дзякую вам, — адказваў Поль.
— Вашу руку, — было наступнай заўвагай Тутса.
І Поль, вядома, падаваў яе адразу. Містэр Тутс звычайна пытаўся зноў пасля доўгай паўзы, пільна на яго пазіраючы і цяжка дыхаючы: «Як маецеся?», на што Поль зноў адказваў: «Вельмі добра, сэр, дзякую вам».
Аднойчы вечарам містэр Тутс сядзеў за сваім пюпітрам, завалены карэспандэнцыяй, як раптам яму ўспала на думку, здавалася, вялікая ідэя. Ён паклаў пяро і пайшоў шукаць Поля, якога знайшоў, нарэшце, пасля доўгіх пошукаў, ля акна яго маленькай спальні.
— Паслухайце! — крыкнуў Тутс, ледзь увайшоўшы ў пакой, бо ён баяўся, каб гэтая ідэя ад яго не ўслізнула. — Аб чым вы думаеце?
— О, я думаю аб вельмі многім, — адказваў Поль.
— Ды няўжо? — сказаў Тутс, лічачы, як відаць, што гэты факт сам сабою вельмі дзіўны.
— Калі-б вам давялося паміраць… — пачаў Поль, пазіраючы яму ў твар.
Містэр Тутс уздрыгануўся і, здавалася, вельмі збянтэжыўся.
— Ці не здаецца вам, што добра было-б памерці ў месячную ноч, калі неба зусім яснае, а вецер дзьме, як дзьмуў у мінулую ноч?
Містэр Тутс, з сумненнем паглядаючы на Поля і ківаючы галавой, сказаў, што гэтага ён не ведае.
— Або не дзьме, — сказаў Поль, — а гудзе ў паветры, як гудзе мора ў ракавінах. Была цудоўная ноч. Я доўга слухаў мора, пасля ўстаў і паглядзеў у акно. На моры была лодка ў яркім месячным святле, лодка з парусам.
Дзіця глядзела на яго так пільна і гаварыла так сур'ёзна, што містэр Тутс, лічачы сябе абавязаным сказаць што-небудзь наконт гэтай лодкі, сказаў: «Кантрабандысты». Але, добрасумленна ўспомніўшы, што ёсць два бакі ва ўсякім пытанні, ён дадаў: «Або берагавая ахова».
— Лодка з парусам, — паўтарыў Поль, — у яркім месячным святле. Парус, падобны да рукі, увесь срэбны. Яна адплывала ўдалячынь, і як вы думаеце, што яна, здавалася, рабіла, калі імчалася па хвалях?
— Нырала, — сказаў містэр Тутс.
— Яна, здавалася, клікала, — сказаў хлопчык, — клікала мяне за сабой!.. Вось яна! Вось яна!
