Старонка:Гісторыя беларускае літэратуры (1921).pdf/179

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Яго пагляд на творчасьць выказан ў эпістоле „Ліст да п. В. Ластоўскага“, друкаванай у газэце „Гоман“ (№ 48, 1917 г.).—Дума робіць красьнейшым кожны твор поэта. Спакойная дума павінна быць усновай творчасьці. Халодны розум поэта ня шкодзіць яго натхненьню. Прысуд, зроблены А. Пушкіным для Сальері, несправядлівы.

Уменьне дая ігры Сальері здабывау
Праз мерны, нудны труд; ці спрауды забівау
Ен гэтым талент свой, як бачна з думак драмы?
Адкажа йскрыпка нам. Стокато, фугі, гамы
Шмат год калісь на ей Сальері вывадзіу
І моцна йграньнем тым іскрыпкі зык зьмяніу.

Сальері разьвіваў сябе гэтаю працаю. Ен хацеў усё зразумець у творчасьці, усё абмяркаваць, абдумаць спасабы, матар‘ял, мэту. У яго творчасьці няма раптоўнага, Багдановіч уважаў, што такім быць і так тварыць можа кожны поэт.

Творчасьць Багдановіча найлепей такім паглядам і характарызуецца. Яе прыметы: 1) дума і 2) ўменьне, здабытае, працаю інтэлекта над сваім разьвіцьцём. Высокая поэтычнасьць твораў Багдановіча паказуець, як сярэдні па прыроднай здольнасьці чалавек дасягае неспадзяванай велічы праз тую ўпорчывую і старанную працу. Чуць ня кожны вершык Багдановіча маець у сабе якую-небудзь філёзофскую думку. Творчасьць яго—праца мысьліцеля, апранутая прыгожай славеснай шатаю. Мысьлячы, ён усюдых шукаець красу, хараство, гармонію. Красу ён чуець сваёй прыродаю і цэніць сваім разьвітым розумам. Узгадаваны па клясычных прыкладах сусьветнай літэратуры, ён вымагаець і ад сябе дасканальна-артыстычнай формы. Гэта поэт-філёзоф і поэт-стыліста.

Элементы яго літэратуры болей-меней выдзяляюць поэта з аднароднай сям‘і нашаніўскіх поэтаў і пісьменьнікаў. Праўда, і ён заплаціў дань часу і служыў бацькаўшчыне па ўсёй сваёй магчымасьці, надаючы некаторым творам нацыянальнага элементу. Тымчасам а ні гэты, а ні соцыяльны элемент не складаюць глаўных азнак яго літэратуры. Багдановіч прымецен агульна-людзкім элементам. Вершы яго гавораць нешта чалавеку ўсякай нацыянальнасьці і ўсякага соцыяльнага стану.

Матар‘ял яго літэратуры складаецца глаўным чынам з жывой прыроды і вясковага і мястовага жыцьця. Нявычэрпнай крыніцай для яго ёсьць і беларуская народная міфолёгія, царства вадзянікоў, русалак, лясуноў. Шмат гаворыць душы поэта і мінуўшчына, пахаваная ў старых кроніках і творах поэтаў клясычнага сьвету.