Старонка:Беларускі правапіс (1943).pdf/46

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Правіла 122. Злучэньне ло перадаецца праз лё як пад націскам, так і не пад націскам, прыкл.: калёквіум, лёзунг, заалёгія, біялёгія, фізіялёгія, дыплём, балён, цэлюлёза, марфалёгія, маналёг, лёгіка, фальклёр; лёяльны, філёзофія, дыплёмат, біёлёг, філёлёгія, этымалёгічны, марфалёгічны.

Правіла 123. Грэцкае φ, лацінскае ph і f у іншамоўных словах перадаецца праз літару ф, а грэцкае θ, лацінскае «th» праз т, прыкл.:

ф: факт, фабрыка, фамілія, форма, фронт, фартуна, фэст, фігура, філёзофія, тэлеграф, гектаграф, рэльеф, тарыф;
т: тэатар, катэдра, каталік, артаэпія, артаграфія, лёгарытм, арытмэтыка, патос, Атэны, як: Тамаш, Тодар, Агата.

Але калі запазычанае з гукам ф слова ужываецца у нашай мове даўно і зьбеларусілася, дык у такіх зьбеларушчаных словах гук Ф замяняецца гукамі п, х, хв, прыкл.: Піліп, Язэп, Апанас; кахля, Хама; хварба, Хведар, хунт (вага), але — фунт стэрлінгаў.

Правіла 124. Падвойныя зычныя у іншамоўных словах ня пішуцца, прыкл.: акумуляцыя, апарат, асыміляцыя, бруто, баляст, бэлетрыстыка, група, ідылія, нэто, тэрыторыя, каса, маса, сума, камісія, камісар, тэлеграма, Фінляндыя, Галяндыя.

Але у некаторых словах падвойныя зычныя захоўваюцца, прыкл.: манна, ванна, Мадонна, Ганна, Будда, Мэкка.

д) Правапіс суфіксаў

Правіла 125. Францускі суфікс — euraire перадаецца праз эр, а пасьля дз (=д), ц (=т) н, л, г (g), к праз ер або — ёр (пад націскам), прыкл.:

эр: рэжысэр, шофэр, акцыянэр, місіянэр, міліцыянэр, інжынэр, рэзанэр, губэрнэр, парлямэнтэр;
е: квакер, марадзер кантралер;
ё: манцёр, шахцёр, білецёр.

Правіла 126. Лацінскія злучэньні тр, др у канцы слова разьбіваюцца праз «а» (тар, дар), як і у шмат якіх іншых мовах, прыкл.:

тар: магістар, сэмэстар, рэестар, літар, мэтар, тэатар, арэомэтар, дыямэтар, міністар.
дар: цыліндар, кадар, Аляксандар.