заўтра рана, прыкладам, а шостай гадзіне, за гаем, на пісталетах; бар’ер за дзесяць крокаў...
— За дзесяць крокаў? гэта так; мы на гэту адлегласць ненавідзім адзін аднаго.
— Можна і восем, — заўважыў Павел Пятровіч.
— Можна; чаму-ж не!
— Страляць два разы; а на ўсякі выпадак кожнаму пакласці сабе ў кішэню пісямко, у якім ён сам абвінаваціць сябе ў сваёй смерці.
— Вось з гэтым я не зусім згодзен, — прамовіў Базараў. — Трошкі на французскі раман збіваецца, непраўдападобна нешта.
— Быць можа. Аднак згадзіцеся, што непрыемна падпасці пад падазрэнне ў забойстве?
— Згаджаюся. Але ёсць сродак унікнуць гэтага сумнага наракання. Секундантаў у нас не будзе, але можа быць сведка.
— Хто іменна, дазвольце даведацца?
— Ды Пётр.
— Які Пётр?
— Камердынер вашага брата. Ён чалавек, які стаіць на вышыні сучаснай асвечанасці, і выканае сваю ролю з усім неабходным у падобных выпадках камільфо[1].
— Мне здаецца, вы жартуеце, міласлівы гасудар.
— Ніколькі. Абмеркаваўшы маю прапанову, вы пераканаецеся, што яна поўна разумнага сэнсу і прастаты. Шыла ў мяшку не ўтоіш, а Пятра я бяруся падрыхтаваць належным чынам і прывесці на месца пабоішча.
— Вы не спыняеце жартаваць, — вымавіў, устаючы з крэсла, Павел Пятровіч. — Але пасля ласкавай гатоўнасці, дадзенай вамі, я не маю права быць на вас у прэтэнзіі... Значыцца, усё ўладжана... Дарэчы, пісталетаў у вас няма?
— Адкуль будуць у мяне пісталеты, Павел Пятровіч? Я не воін.
— У такім выпадку прапаноўваю вам мае. Вы можаце быць упэўнены, што вось ужо пяць гадоў, як я не страляў з іх.
— Гэта вельмі прыемная вестка.
Павел Пятровіч ўзяў сваю палку... — За гэтым, міласлівы гасудар, мне застаецца толькі дзякаваць вам і вярнуць вас вашым заняткам. Гонар маю кланяцца.
— Да прыемнага спаткання, міласлівы гасудар мой, — прамовіў Базараў, праважаючы гасця.
Павел Пятровіч вышаў, а Базараў пастаяў перад дзвярыма і раптам ускрыкнуў: «Фу ты, чорт! як прыгожа і як
- ↑ Камільфо — comme il faut — як трэба.
