Старонка:Адраджэньне Беларусі і Польшча, ч.2.pdf/42

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

плебісцыту ў Магілёве і Вітэбску, — тым лепш". Але абыймаць сваімі дзяржаўнымі дамаганьнямі заходные часткі Беларусі, — яны згодна пагляду п. Недзялкоўскага не маюць права.

Што датыча Літвы, дык абавязкова павінна зьдзейсьніцца „аб'еднаньне яе з Польшчай, што будзе мець месца пасьля трыумфу сярод літвіноў запраўднай дэмокрацыі". Што трэба разумець пад запраўднай дэмакрацыей" і чым яна рожніцца ад „незапраўднай" — застаецца сэкрэтам аўтара.

У рэзультаце проэктаванага провізоріума могуць паўстаць дзьве магчымасьці. Першая — калі ў пэріод провінцыальнай аўтаноміі дасьпее пачуцьцё непадзельнасьці цэлага краю; ў гэтым здарэньню будзе прызнана разумнасьць фэдэралізацыі гэтых зямель і далейшае развіцьцё пойдзе ў напрамку Злучаных Штатаў гістарычнай Літвы.

Другая - калі выявіцца нацыональная сьвядомасьць паасобных народаў. „У гэтым здарэньні трыумф польскай культуры ў каталіцкай Горадзеншчыне і Віленшчыне будзе поўны, і адбудзецца ўключэньне іх ў склад зямель Рэчыпаспалітай Польскай."

Прадстаўнік соцыалістычнай польскай думкі лічыць, што такі вынік провізорычнага стану рэчэй, найбольш для Польшчы пажаданы і найбольш магчымы.

Што ён найбольш пажаданы — мы ў гэтым так сама не сумніваемся.