Адсутнасьць об'ектыўных статыстычных данных аб Беларусі мае аграмаднае практычнае значэньне. Усякі дзеяч падыходзіць да справы са сваімі цыфрамі і пераварачвае да гары нагамі тэорыі сваіх праціўнікаў.
Шмат хто з польскага лагеру, а за імі пераважаючая частка польскага грамадзянства, арудуючы гэтымі супярэчнымі цыфрамі, а нават за дапамогай ўселякага зместу фальшывых падтасовак, робяць вывад, што добрая палавіна Беларусі, амаль што уся заходная яе часьць, населяна палякамі. З асаблівай карысьцю прапагандуюца гэткіе вывады заграніцай.
Безгрунтоўнасьць гэткіх заяў ясна кожнаму меней-болей спакойнаму даглядчыку.
Зьніштажэньне фальшывай статыстыкі, якая страшэнна шкодзіць беларускай справе, і выяўленьне праўдзівага аблічча национальнага складу Беларусі,— пытаньне бліжэйшага часу і ўдзячны абавязак беларускіх навучных сіл.
Да пералічаных вышэй прычын об'ектыўнага характару, прымешваюцца далей прычыны суб'ектыўнага, хутчэй моральнага характару, аб каторых мы ужо мелі зручнасьць спамянуць: гістарычные ўспаміны, кроўная нацыональная і духоўная сувязь як з умершымі, так і цяпер жывучымі „літоўскімі палякамі", рэлігійная сувязь з беларусамі-каталікамі і г. д. Ўрэшці, адну з апошніх ролей адыгрывае прынцып „самаазначэньня народаў", атрымаўшый сëнека, дзякуючы Вільсону, значэньне няпісанага міжнароднага закону, не так обавязваючага, як перашкаджаючага.
