Перайсці да зместу

Скрыпка беларуская (1906, кірыліца)/Лета

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Вам суседзи Лета
Верш
Аўтар: Цётка
1906 год
Маи думки
Іншыя публікацыі гэтага твора: Лета (Цётка).

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Лета.

Нива шумиць каласами
Жита спелаго, аўса
Ўся прыбрана васильками,
Як дзеўчина да венца,
Вецерок па ёй гуляе,
Клониць колас да землі,
Сонце зерне паливае,
Бусл клякоче па гумни,
Гаспадар бежіць з касою
На зелёну сенажаць.
Спешиць викасиць з расою,
Смаглей, гладчей траву сняць.
Бабы мыюць, хусты рубаць,
Шьюць сарочки, хвартух.
Чутно ў леси негдзе труба,
Сочуць гнезды пастухі.
Дзеци ў пасецы збираюць
Да кузёмак паземки.
А у грыбах дзеўки гукаюць:
„Сюды хлопцы, дзецюки!“

Настаў дзень, прыціхлі хаты:
Вёска стала, як у сне!
Хибе тольки кот лахматый,
Гдзе па припечку зеўне,
Альбо дзед сталетни з печи
Ракам лезе вады спиць.
Горб ад працы сеў на улечи,
Вочи слабы. Цяжко жиць.
Кались дзед быў маляйчинай,
Спрытным хлопцам ў вёсцы слыў.
Перши ў танец йшоў з дзеўчинай,
Мёд, гарелку бойка пиў.
А цяпер трасуцца руки,
Галавы не утрымаць.
„На печ, дзеду! — крычаць ўнуки
„Пара табе умираць!“

А згляни за нашу вёску.
Весь палетак аж гарыць.
Такек пчёлы ў жоўтом воску,
Як алтар, Так зехациць!
Якбы з стужок, якбы з кветак
Дыван пекны ткач заткаў,
Якбы з руты й нагетак
Букет велькі май ўклаў.
То ў дасэни, то у клетки
Ў живых хварбах бьецца ён.
Ну! не людзи! Дальбу кветка!
Их ласточки даюць звон.
Хибаж гэта не ў палетак
Яким чарам я папаў,
А ў гародчик з рожных кветак,
Гдзе артыста засеваў.
И хо тэта пе дзеўчинн
Гудуць лета над снапом,
А калины ды малины
Цягнуць ручки за хмелём.
Бачу я: идзе игрище,
Там вяселя щиры смех.
Чую скрыпку, дудка свище,
У флет дуюць, як у мех.
Льецца песня, бегуць тоны,
Аж душу на часци рве.
У барабаны, бьюць у звоны,
Вецер ў губы сабе дме.
Дрыжиць колас, серп аж пениць,
Сыпле йскры з пад зубоў.
Перавесла руку щемяць.
Сноў исци скакаць гатоў,
Вот игрыще, так игрыще
Нат и копы пашли у тан.
Им у тахту пожня свище,
Надцинае барабан.
Неба гледзечи зьяснела,
Морем чистым разлилось,
Так як люстра пасинела,
З слонкам ясным абнялось.
«ес махае галавою;
Дуб нахмурыўшися спиць:
Ольха шепче з лещиною:
Бярэзняк кусты смешиць.
Мухаморы, як жаўнеры,
Ля дароги стали ў рад;
Жарам гараць іх каўнеры.
Шапеи блищаць такек гад.
Баравик — грыб няд грыбами,
Аб пень спёрся, злы стаиць
Робиць суд ён над братами,
Годзиць, просиць згодне жиць.
Суравежки з казляками
Ведуць сварбу ў добры лад.
З страху рыжок з масляками
У мох зашицца быўбы рад.
Пташёк щёгад ўсюды злее,
Па листочках ў верх бежиць,
То стужее, то зслабее,
То на гольях заскрыпиць.

Мушу ўзяцца да работы,
Мушу мець мазоль на знак,
Мушу лиць и я так поты,
Каб прызнали, што радак.
Дайце, жнейки, серп займисты,
Дайце — гаструю касу:
Змету з нивы хлеб зернисты
З травы белую расу.
Дайце хусту мапе пикову,
Киньце беленки хвартух,
Зраблю хварбу я ценёву
Вас змалюю ў адзин дух:
Тольки шкада! хварб за мала:
Трудна будзе рысаваці.
Немаш такой, каб бліщала.
Немаш пэндзля гдзе дастаци,
Што марщинкай на паўцине
Ценем леким след вядзе.
Адным змахам па хусцине
Твар адбиўбы, як у вадзе.
Зраблю квачик з мархавеня,
З рожных ягад хварб нацисну,
З грудзей вырву сноп пламеня
Живой кроўи каплю пырснуў
И спрабую, мо змалюю,
Нашу Касю, мо зчарую.
Вочи неба, броў чарненька,
Гараць щёки з туб малины…
А маяжеж ты миленька!
Не спаткаў такой дзеўчины.
З таким жарам, з таким спрытам.
А галоўка як бы житам
Як пшеница каласами
Залацицца над грудзями.
Доўги косы венком ўюцца,
Зубы белые смиюцца.
Стан танютки, як былинка,
Ну и Кася, ну дзецинка!
Як цареўна, ях багиня!
Як нарцыза, як варгиня
Як лилея па дупаю,
Як пралеска серед гаю,
Цвяце Кася на ўсю вёску.
Зоркай яснай. Каб хоць крошку,
Каб яких яще дзве хварбы,
А то скупа, мала барвы.
Мархавене ў руках мнецца,
Квачик мой на часци рвецца
Сіл не стане гэтим летам.
Змалявяци. Пайду светам,
Мо больш хварбаў там написну,
Мо ў артысты пэндзэль свисну.
Вот тагды то я спрабую,
Ўсих, суседзи, вас малюю!!!