Мой дом (1946)/Навальніца

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Пасля навальніцы Мой дом
Навальніца
Аўтар: Якуб Колас
«Вузкае»

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




НАВАЛЬНІЦА

У небе свае адбываліся справы,
Ды людзі тут іх не зважалі.
Падшумліваў вецер лагодны, ласкавы,
Гайдаўся ў галінах, лажыўся на травы
І кветкам падлічваў каралі.

Кашлатыя хмары, як шапкі-папахі,
Развешвалі чорную воўну.
На светлае сонца рабілі замахі,
Раслі, напаўзалі, як здані, як страхі —
Таемна, пагрозна, бязмоўна.

Паслаліся густа аблокі.
Здавалася, багны нябёсаў аселі,
Аперліся цяжка на цёмныя елі
І сум затаілі глыбокі.

Схавалася сонца, і толькі праз хмары
Ледзь свеціць прагаліна цьмяна.
Маркотныя цені сышлі на папары,
Дзе мошкі, кузуркі і пчолак атары
Мядок бралі з кветак духмяных.

І вецер спыніўся, прысеў на галінах,
Прымоўк, як былінка сухая.
Адна толькі ў лесе шаптуха-асіна

Шушукала зрэдку аб нейкіх навінах,
Шушукне, ды зноў заціхае.

А хмары клубяцца, за лавамі лавы, —
У небе ім робіцца цесна.
Пануры іх колер і від неласкавы,
Зліваюцца ў глыбы клубоў кучаравых,
З-за лесу выходзяць злавесна.

Паўзуць яны звольна, ў развазе суровай,
Суцэльную цягнуць тканіну,
Бы з намыслам нейкім, з нядобраю змовай
І мрок апускаюць над лесам, дубровай,
І сцелюць смугу на даліну.

І вось дзесь далёка, нібы над зямлёю,
Глухія загухкалі громы.
Струменні маланак адна за другою
Махаюць у хмарах шырокай касою
І вычварна крэсляць заломы.

Трывожная ціша прыцята зняменнем
Травінка і лісцік застылі.
Стаілася ў страсе жывое стварэнне:
Мурашкі залазяць у схоў сутарэння
І ходы ў мурашнік закрылі.

І раптам, што тыгра, зрываецца вецер,
Умомант мяняе натуру,
Рве жоўклае лісце з макушак і з вецця
І круціць, і верціць, і гоніць, як смецце,
І пыл, быццам воблака, круціць.

Трапечуцца дрэвы, кусты ў дзікім тлуме,
Размахваюць, б’юцца галінай,
Губляюцца громы ў тым жудасным шуме,
У песнях знішчэння, у буйстве і глуме,
У ветравай злосці звярынай.

Аселі, ссівелі грымотныя хмары
Ды срэбнаю сеццю густою
Ідуць на паляны, на луг, на імшары,
Стаўкі і азёры кладуць на папары,
Злучаючы неба з зямлёю.

1944 г.