Дзёгаць (Гарэцкі)/III

З пляцоўкі Вікікрыніцы
II Дзёгаць
III
Аўтар: Максім Іванавіч Гарэцкі
Змест
Крыніца: http://knihi.com/Maksim_Harecki/Dziohac.html

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Свята Пухальскі прагасцяваў, хоць, праўда, сядзеў найболей каля навязанага сіўчыка ў садзе.

А ў панядзелак, рана-параненьку на фельчаравым падворку, ужо стаяў запрэжаны ў калёсы сіўчык. Ён добра нагадаваўся занач, цяпер тупаў капытам, махаў галавою і сцёбаў па баках хвастом, захацеўшы ў поле па дарогу да свайго дома.

Калёсы зноў былі толькі што падмазаны, і з каткоў капаў бурштынавымі капкамі дзёгаць. Ён мяшаўся са свежаю ранішняю зямлёю і даваў прыемны водар, ад якога было так ціхамірна і радасна.

На калёсах была ўжо разаслана гунька, ляжала адзаду для мяккасці пярына, ляжаў паперадзе мужчынскі жупан, пад ім — атава, на ім — пуга. Толькі сесці — і паехаць.

Тым часам цётка пасадзіла Юлечку яшчэ раз і прымушала з'есці на дарогу піражок і выпіць шклянку малака.

Юлечка мусіла сесці, але піла і ела без усякага смаку. Сэрца ў яе шчымела і млела перад ад'ездам.

Учора яна таксама гуляла па бульвары і развіталася там з усімі кавалерамі. Праваджаць сябе ім забараніла. А сёння, прачнуўшыся, была ў дрэнным гуморы.

Нарэшце, так-сяк стрымаўшыся, развіталася яна з цёткаю, і пачалі выходзіць.

Першы выйшаў пан Пухальскі. Ён добра выспаўся, наеўся і напіўся, і нават пакінуў шкадаваць, што змарнаваў суботу і яшчэ змарнуе панядзелак. Ён падзякаваў куме і куму за Юлю і гасціннасць, запрасіў іх да сябе прыязджаць улетку і зусім здаволены адчыніў вароты.

Тут, зірнуўшы ў ліпнік, што пасадзіў пры сваім ганку кум фельчар, Пухальскі ўбачыў на лавачцы трох хлапцоў-вучняў з пукамі наламанага бэзу. «Чаго яны тут круцяцца?» — падумаў стары і пачаў выводзіць каня на вуліцу.

Юлечка з цёткаю выйшлі на ганак. Юлечка зірнула на вуліцу і моцна пачырванела... Усе тры яе кавалеры з пукамі бэзу падыходзілі ад лавачкі да ганку. Яны ветліва пакланіліся цётцы і ёй.

— Выбачайце, панна Юля, мы хацелі зрабіць вам сюрпрыз, — сказаў гімназіст, падаючы ёй кветкі, і нават расшаркаўся, як не на вуліцы.

— Мой лепшы! — сказаў кароценькі, падаючы свой пук.

Яго доўгі таварыш маўкліва сунуў ёй свой букет у рукі.

— Ну, з богам, дзетка, — прамовіла цётка. Юлечка, не глядзячы па баках і неяк па-хлапецку не стаўшы на каток, скокнула на калёсы, падкомкала пярыну, абгарнулася хусткаю, утупілася і без радасці сказала:

— Дзякую, дзякую...

Сеў і бацька, сіўчык памкнуў, Юлечка адхіснулася, — паехалі.

— Пішы, Юля! — крыкнула цётка.

А вучні яшчэ ішлі па баках. Гімназіст несумысля наступіў на дзёгаць, што капнула з катка, і цяпер няўпрыцям дрыгаў нагою, каб адкасацца ад яго, але да падэшвы падліпла вельмі добра, і яму было прыкра, што зусім гэтая Юлечка Пухальская не такая, як ён думаў.

Кароценькі махаў рукою, а доўгі адзаду маўчаў і ўжо патроху аставаўся.

Нарэшце ўсе яны засталіся, а фурманка з Юлечкаю паехала за горад шыбчэй.

Букеты недалужненька ляжалі на жупане. Пухальскі паглядзеў на іх, пасапеў носам і спытаўся, хаваючы свой смех пад вусы:

— Ці мякка сядзець, вяльможная паненка?

— Мякка...— буркнула Юлечка і адвярнулася, каб не заплакаць.

Сонца паднімалася. Сіўчык махаў галавою і пыліў нагамі. Пыл і дзёгаць давалі прыемны дарожны пах.

Горад блішчэў адзаду, а наперадзе і з бакоў цягнулася шырока-далёкае меланхалічнае поле. На небасхіле сінеў лес.

Жаўранак купаўся ў вышыні і цюрлюрлюкаў сваю песню.

Фурманка пыліла...