Вершы (Трус, 1925)/Першае каханьне/З поэмы «Сірата Алеся»

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Ой, у полі за гарою З поэмы „Сірата Алеся“
Паэма
Аўтар: Паўлюк Трус
1925 год
Іншыя публікацыі гэтага твора: Сірата Алеся.

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




З ПОЭМЫ „СІРАТА АЛЕСЯ“

… І сонца выплыла з атмелі,
Купае прозалаць у жыце,
Цалуе сінь…
А у пасьцелі
Алеся смуглая ляжыць.

На вуснах сьмех,
Іскрынкі — вочкі,
А на вуме?
А на вуме —
Алесь-рабочы.

І ў сэрцы кволае дзяўчыны
Ня арфы звонкая струна
Заводзіць песьню успамінаў —
То сон разгадвае яна.

Чаму!
Чаму ды на Купальле,
Як вечар чаркай піў расу,
Ты кветку дзіўную — купальле
Мне завіваў тады ў касу?

Алесь!
Чаму сваёю ласкай
Ты так мяне зачараваў,
Чаму шукаю шчасьця краску
І вяну,
вяну, як трава?

А помніш ты, як сьветларусы
Туман лажыўся на кусты,
І мы па мяккаму абрусу
Хадзілі ў вечар?
Помніш ты,

Як спала цёмная дуброва
І не шапталіся лісты,
А я табе,
Мой чорнабровы,
Сьпявала песьню? —
Помніш ты!..

У вішнёвым садзе
Ой, п‘яна
Кукавала зязюля
Ад рана.

На вішнёвай галінцы
Ў садочку,
Прылажыўшы галоўку
К лісточку.

А я маладая
Гуляла,
Ды ў шэрай зязюлі
Пытала:

— Закукуй, зязюлька,
Закукуй!
Ці мінецца гора
На вяку.

Мне гадала цыганка
На руку,
А ты, мая зязюлька,
Закукуй!

— Ня кувай у полі
На мяжы…
А ў вішнёвым садзе
Раскажы!

Раскажы, зязюлька,
Раскажы,
Ці я яшчэ доўга
Буду жыць?..

Кукавала зязюля —
Кукавала.
А я пад калінай
Драмала.

А я пад калінай
Заснула,
Як прыехаў дзяцючок
Ня чула.

Пакаціў пярсьцёнак
Па мяжы, —
„Устань,
устань,
Дзяўчынка,
Не ляжы!

Падымі пярсьцёнак
На мяжы,
Ды панясі мамачцы
Пакажы.

Вось табе, мамачка,
Князь малады,
Дараваў пярсьцёнак
Залаты“.

…Як месяц плаваў па-над борам,
І залаціў нямую шыр,
А я сьпявала песьню гора,
Я разрывала боль душы.

Ты слухаў песьню,
Ясны сокал,
І слухаў песьню цёмны гай.
Яна кацілася далёка
Дзе шчасьце,
радасьць,
і…
туга!..



∗     ∗

Эх,
Песьня, песьня!..
Я…
Ніколі
Цябе забыцца не магу!
Ты смутна-ціхім тонам болю,
Ў палёх бяскрайніх твой разгул!

Ў палёх шырокіх —
твае тоны.
Быльнёг,
Дзе ўецца на гары,
Дзе цінай тканыя загоны
Купае сонца на жвіры.

Губляе пацеркі у ціне
І коціць,
коціць
іх
на дно…
...........
Пакуль сплыве бялявы іней
І ўзыйдзе сьвежае руно.

Яно
Узыйдзе, закрасуе
Крыніцай ціна заплыве!
А я вазьму,
вазьму
Касу я, —
Скашу быльнёг пад сонцавей.

І зацьвітуць у полі сьцежкі,
Заўюцца кветкамі вяскы.
Я выйду ў поле на паўмежак,
Каб разгадаць палі ды сны.

А ў тых палёх шаўкова-сініх
Калосьсяў жменю падыму,
Спаткаю смуглую дзяўчыну
Спаткаю,
шчыра абніму!

Замест батыставых карунак,
Ў расе скупаю каласы.
Табе вянок у падарунак
Саўю на кужаль-валасы.

Пад ветра ціхія павевы,
Пад сон разьвесістага бору,
Ой, буду слухаць твае сьпевы
І сэрца звонкага акорды.

Бо ў песьні так часьцей бывае,
І сьлёзы коцяцца — брусьніцы,
І цісьне жаль…
Яна сьпявае…
Суніме песьня сьлёз крыніцу!

Жыцьцё у песьні…
Ад калыскі,
Пакуль гараць ў вачох агні,
Пяеш аб родным,
сэрцу блізкім,
А сэрца-звон
зьвініць,
зьвініць…
...........