Перайсці да зместу

Акрываўленая зямля (1930)/II

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Партызанка Люба Акорды дзён
Паэма
Аўтар: Паўлюк Шукайла
1930 год
Ліст матулі

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




АКОРДЫ ДЗЁН
ПОЭМА

Песьня першая

[правіць]
„Гарыць зара,
Дынамаю зьяднаная,
Круціць вал
Нашых дум.
І пырскаюць словы
ў агнёвым накале,
Адбіваюць ў акордах
зару“…

ПЕСЬНЯ ПЕРШАЯ

Сьвітае раньне,
Вуліца грахоча
Уздымам руху,
Акордамі дзён.
Спавіта дратамі
Воблакаў клочча,
І пажаўцелы лісьцем
Клён.

Краіна росквіту,
Ня знанага нікім, —
Краіна дзён,
Бурлючых
Ў жэрлі сэрца,
Імчышся ты
Дынамікай гадзін,
Організуючы
Сталецьці!

І захоплены
Тваімі хвалямі…
Праз нажы
І праз выстрал
Абрэзаў,
Ідуць
Магутнымі вяліканамі
Паўстанцы новыя,
Гарэзныя…

Ідуць…
І зоры
Плавяць у сэрцы.
Ідуць адзіным
Крокам дзён…
І пераплываюць
Сталецьці
Новы Рубікон.

Гарыць зара,
Дынамаю зьяднаная,
Круціць вал
Нашых дум.
І пырскаюць словы
Ў агнёвым накале,
Адбіваюць ў акордах
Зару…

*

У барацьбе
Ці сьмерць
Ці жыцьцё.
Гудуць грымотныя
Рэволюцыі
Загады…
Ці сок жыцьця;
Ці вострае асьцё
Упіваецца ў сэрцы
Атрадаў…

Рэволюцыя!
Я слухаю
Твой загад.
За атрадам
Атрад,
За варштатам
Варштат
У бой ідуць
Вялізарныя сілы:

Міліён
Кілёват
Наліваем
Ў зарад
Там, дзе былі
Крыжы
І магілы.

Раз
Два
Пллі!
Направа
І налева
Ббі!
Дарогаю простай
Ідзі!
Зброю
Вострай
Дзяржы!..

Хто з намі,
За нас —
Пайшлі!
На сустрэчу
Чырвонай зары.

Раз
Два
Пллі!
Направа
І налева
Ббі!..
Спатыкнуўся адзін.
Загінуў другі,
А мільёны ідуць
На сустрэчу вякоў…
............
Партызанскі мой,
Баявы карабін
Устарэў
Сівізною гадоў.

На завод-бы
цябе
Ў пераплаўку пусьціць…
Эх, радзімы!
І шкода,
А трэба —
Устарэўшае ўчора
Ня можа жыць
І шумець
Пажаўцелаю вербай.

*

Дніпростан…
Асінбуд…
О, краіна!
Ці ты сьніла,
Ці марыла ты: —
Зямля трактар,
Як роднага
сына,
Прытуліла
да грудзей.

Квітней,
Краіна!
Ня бойся
Здрады,
Пажоўклых восеньню
Лістоў, —
Ідуць мільёны
У тваіх атрадах
Кастрычніка
Сыноў…

Ідуць
І зоры
Плавяць ў сэрцы…
Ідуць
Адзіным
Крокам дзён
І пераплываюць
Сталецьці
Новы Рубікон…

Песьня другая

[правіць]
„Ура!
Зара,
Гары, палай,
Чырвані,
Чырвані,
Аб-наў-ляй!..“

ПЕСЬНЯ ДРУГАЯ

Гэй, вышэй
сэмафор жыцьця!
Хай лятуць
цягнікі нашых дзён…
Трэба ўмець
і шпалы кахаць,
І цалаваць
сэмафор…

Трэба ўмець
у кожным цьвіку,
Што замацоўвае
дынаміку руху,
Прасьпяваць краіну сваю,
Прасьпяваць
будні й завіруху.

Альлё!.. Альлё!.
гавару радыем…
Слухай, сусьвет,
маю каманду:
Ад Лёндану,
да Ленінграду
Пачынайце
зары
Канонаду!

Ура!
Зара,
Гары, палай,
Чырвані,
Чырвані,
аб-наў-ляй!

Клін
ў тлінь;
Расьсячы!..
Секачыце,
Секачыце,
Секачы!..
Чуйце!
Чуйце!
Выкарчуйце
Ўсе
Карчы!..

Эх, ляці-ж
, Зара,
На самалёце маём,
Хочацца
сонца абняць
І гарэць удваём

А між іншым…
Трын-трава,
Зраблю я яго
ліхтаром.
Яно не пасьмее
ўцякаць
За шырму
хваістых галоў.

Гэй, альлё…
горад —
Дынама!
Паварачвай вал!..
Давай накал,
Закалі сонца
ў майго ваконца,
Уключаю шнур
ў горадзе —
Футур.

Гэй,
дынама
і штаб мастацтва,
Зьяднайце
конструкцыю сіл.
Даволі сонца,
у ваконца, —
Выключыць!
Уключыць,
зоры
на небасхіл.

І глядзіш,
і поглядам лелееш,
Зара, зара…
прайшла твая пара.
І сама, мабыць,
Цяпер ня верыш,
Што ты —
зара.

*

Я ўключу
электраграмофон
І песьню
пачую мінулага,
І тут
Валеры Маракоў
Надрывае гітару
старую:

„І так, усё, ўсё праляцела,
Чым сэрца некалі жыло.
І над далінай гэтай белай,
Іду, як мёртвы, за сяло“.

О, Маракоў,
Маракоў!
Ці не пакусаў
Пушчын сабака
за сялом,

Уключаю я фотофон
І ўглядаюся
Ў юнацкія портрэты
І думаю,
зачым ты юнаком
Лез у старыя карэты.

Эх, карэты,
і старыя гітары,
І надломная кволасьць
Пажоўклых лістоў!
Пашто юнака заляйцалі,
Каб ён пёр
супроць ветру гадоў…

Эх, Валеры,
Падаю аўто,
Уключаю ток
Мільёнаў сіл,
Сядай, браток.
… Пакуль лістом,
Пажоўклым,
За сялом
Ня згніў.

Падумай,
Гэтакі юнак
З размахам дум,
І зорамі вачэй,
Захацеў
Стары фрак
перашыць
для сваіх плячэй

А тут пад руку
Мусьё-фотограф Кучар.
Сфотографаваў
твой портрэт.
І… што-ж я бачу:
Пажоўклых лісьцяў куча,
І ў ёй капашыцца поэт.

Эх, фотофон,
выключаю цябе,
І табе, мабыць, песьня
„адпета“.
Калі Кучар фото
Пачынаў вярцець,
Не чалавек выходзіў,
А катлета.

Даёш жыцьцё — кінофон,
І поэта
ў дынаміцы руху.
Можа быць,
тады Маракову
Прыдзецца
паціснуць руку.

Можа быць,
Рэнгенам крытыкі
Мы знойдзем нязнаную боль,
Што зрабіла
з чалавека — ныціка,
І сьлязьмі залівае агонь.

Клін
ў тлінь,
Расьсячы!
Секачыце,
Секачыце,
Секачы!…
Чуйце!
Чуйце!
Выкарчуйце
Ўсе
Карчы!..