Цемра і маўчаньне… Нейкія смутныя прыявы прабуюць яшчэ адрадзіцца з глыбокае цемры, але яны ня маюць ужо ні формы, ні тону, ні колеру… Толькі недзе далёка, унізе зазьвінелі пералівы гамы, пярэстымі радамі прарэзалі цемру і таксама скаціліся ў прастор......................................
Тады раптам вонкавыя гукі дасягнулі яго слыху ў сваёй звычайнай форме. Ён быццам прачхнуўся, але ўсё яшчэ стаяў, азораны і радасны, сьціскаючы рукі маці і Максіма.
— Што гэта з табою? — спыталася маці стрывожаным голасам.
— Нічога… мне здаецца, я… бачыў вас усіх. То-ж я… ня сплю?
— А цяпер? — неспакойна спыталася яна. — Ці ты помніш, ці будзеш помніць?
Сьляпы глыбока ўздыхнуў.
— Не, — адказаў ён з натугаю. — Але гэта нічога, таму што… Я аддаў усё гэта… яму… дзіцяці і… і ўсім…
Ён пахіснуўся і страціў прытомнасьць. Яго твар зьбялеў, але на ім усё яшчэ блудзіў водбліск радаснага задаволеньня.