Старонка:Сьляпы музыка (1928).pdf/112

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

І сапраўды яны спыніліся каля плоту крайняга саду… З больш аддаленых гукаў панаваўшым быў разьмераны гул манастырскага звана, высокі і тонкі. Па гуку гэтага звону, ці па тым, як цягнуў вецер, ці яшчэ па нейкіх, быць можа і яму самому невядомых, азнаках, Пётра адчуваў, што недзе ў тым баку, за манастыром, мясцовасьць раптоўна абрываецца, быць можа над берагам рэчкі, за якою далёка раскінулася раўніна з неазначальнымі, труднымі да ўлаўленьня, гукамі ціхага жыцьця. Гукі гэтыя даляталі да яго адрыўчата і слаба, даючы яму слухавое адчуцьцё далі, у якой мігціць нешта зацягненае, няяснае, як для нас мігцяць зарысы даляў у вячэрнім тумане…

Вецер варушыў каслаўку валасоў, зьвісшую з-пад яго капялюша, і цягнуўся мінаючы яго вуха, як працяжнае зьвіненьне эолевае арфы. Нейкія смутныя ўспаміны брадзілі ў яго памяці; мінуты з далёкага дзяцінства, якія ўяўленьне выхопвала з забыцьця мінулага, ажывалі ў постаці веяньняў, дакраненьняў і гукаў… Яму здавалася, што гэты вецер, зьмяшаны з дальнім звонавым гукам і абрыўкамі песьні, расказвае яму нейкую сумную старую казку аб мінулым гэтае зямлі або аб яго ўласным мінулым, ці аб яго будучыні, неазначальнай і цёмнай.

Праз мінуту пад’ехала брычка, усе выйшлі і, пераступіўшы цераз пералаз у плоце, пайшлі ў леваду. Тут, у кутку, заросшая травою і зельлем, ляжала шырокая, блізка што ўросшая ў зямлю каменная пліта. Зялёнае лісьцьцё рапяю з пламенна-рожавымі галоўкамі красак, шырокі лапух, высокі кукаль на тонкіх бадылёх, выдзяляліся з травы і ціха гойдаліся ад ветру, і Пётры быў чутны іх смутны шэпт над заросшаю магілаю.

— Мы толькі нядаўна даведаліся аб істнаваньні гэтага памятніка, — сказаў малады Стаўручэнка, — а тымчасам — ведаеце хто ляжыць