Старонка:Rodnyje zierniaty (1916).pdf/188

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

U 1250 h. halickije kniazi napali na haradničan.

U 1282 h. kniaź polski Lešak Čorny spustošyŭ wakolicy Hrodni.

U 1284 h kryžaki pad wierchawodztwam Konrada Tyrberha zrujnawali miesto i zamak.

U 1284 h kryžaki pad wierchawodztwam Konrada Tyrberha zrujnawali miesto i zamak.

U 1288—89 h. hoład wialiki byŭ u hrodzienskaj ziamli «i matki dziaciej swaich jedali», świedčyć letapisiec.

U 1391 h. — wialiki mahistar kryžacki Malborh dabyŭ Hrodniu.

Adnym słowam, ab haradničanach možna skazać za piaŭcom ab pałku Ihora, što: «pad šełomami hadawalisia, kancom dzidy uskarmliwalisia i lili kroŭ, baroniačy ziamli rodnaj.

Paśla Litwa-hasudarstwo zjednałosia s Polščaj. Kažuć, što tady hordničanie «pačali lečyć rany». Može i lečyli, dy nia doŭha. U 1655 hadu na Hrodniu nastupiła wialikaja moc maskoŭskaho kniazia i zawaładzieła miestam i zamkam. Maskoŭcoŭ zmianili Šwedy, katoryje haspadaryli čatyry hady.

A tymčasam jednaść s Polščaj rabiła swajo: naše bajarstwo pieretwarałosia u šlachtu i… swoj čužyncam ličyŭsia ŭ swajej staroncy.

U paławinie XVII, stalećcia Hrodnia stałasia sejmowym horadam. Aŭhust III pabudawaŭ sejmowy budynak u Hrodni. U hetym hmachu byŭ senatarski pałac, krajowyje rady i karaleŭskije kancelaryi. U 1775 hadu u Hrodniu byŭ pierawiedzien hałoŭny sud, tak zwany Trybunał, i hrašawaja kamisija, ci bač niešta kštaltam ministerstwa finansoŭ. U hetym časi padskarbi Wialikaho Kniaźstwa Litoŭskaho Tyzenhaŭz załažyŭ u Hrodni tkackije i druhije fabryki, usiaho kala 15, a takže weterynarnuju školu, medycynskuju, akušerskuju, chirurhičnuju, a pry škołach — bahatuju biblioteku i ješče bahaciejšy botaničny sad. Tyzenhauz chacieŭ atkryć u Hrodni Akademiju Nawuk.

A tym časam pryjšoŭ čas razdziełu Polšy, i Hrodnia dastałasia Rasiei ŭ 1793 hadu aktam, zaćwierdženym u Hrodni na sejmie.

Hrodnia lažyć na prawym bierazi Niomana i pa abodwych bierahoch Haradničanki. Usiaho žycharoŭ u Hrodni 41,896. Na blizka paławinu žycharoŭ Hrodni składajucca žydy, katoryje ad