— Сьмешна!.. Я паеду яшчэ дадому. Дык усё будзе патрэбна.
— А чаго табе ехаць?.. Хіба тут кепска?..
— Тут мне смутна. Ужо нямала я тут жыву, а на дом не забыцца аніяк… Паеду, усёроўна паеду!.. ня вытрымаць!.. Vaterland, libe Vaterland!.. (бацькаўшчына, мілая бацькаўшчына!..).
На вачох у Мітвоха навярцеліся сьлёзы. Ён ізноў сутуліўся над столікам і ізноў пачаў шпарка набіраць дрыжачымі пальцамі, стараючыся ні на каго не пазіраць.
Даніла, заўважыўшы настрой Мітвоха і ведаючы, як кепска на ім адбіваюцца жарты (заўсёды, пасьля такіх напамінаньняў аб Міне і бацькаўшчыне, Мітвох па цэлых днях сумаваў: суцішаўся, амаль-што ні з кім нічога не гаварыў, імкнуўся быць на самоце, нават адмаўляўся ад яды), адразу стаў уноў сур‘ёзным і пачаў гутарыць з Цімахом.
∗ ∗
∗ |
У калідоры пачуліся крокі, і ў друкарню ўвайшлі Скарына і бурмістр Якуб Бабіч.
— Ну, як справа ідзе? — ветла спытаўся ў друкароў каранасты, плячысты бурмістр. Сінія крыху задуменныя, вочы бліснулі з-пад чорных, як аксаміт, броваў, засьмяяліся ласкавай радасьцю.
— Нічога… добра, — адказаў, з павагай да бурмістра, Даніла, — яшчэ крыху ёсьць працы.
— Хутка скончыце?...
— Да нядзелі думаем.
— Ага… добра-добра… так… цяпер, паважаныя працаўнікі я магу вам крыху грошай даць, — сказаў бурмістр, і пры гэтым дастаў з кішэні вялічэзны партманэт і даў друкарам па некалькі зьвёртачкаў з манэтамі.
— Покуль-што небагатка, — дабавіў ён, — у хуткім часе справы нашы мо‘ палепшацца; наш паважаны доктар і кіраўнік у гэтым можа заўпэўніць нас.
— Дзякуем і за гэта… трэба жыць і меркавацца, — адказаў Даніла.
— Danke sehr!… Danke sehr! — крычаў узрадавана Мітвох, — цяпер пайду і зараз-жа куплю сабе нофы бот! Эх, жыфе я!..
— Так — так, абавязкова, — падтакнуў яму бурмістр і пачаў разглядаць нядаўна прьгатаваныя Скарыною клішэ.
Скарына-ж стаяў непадалёку ад Данілы, каля століка, і набіраў.
— Скажэце, доктар, — спытаўся ў яго Даніла ўзяўшыся