— Калі яна дзіўная дзяўчынка, — прадаўжала місіс Чык, — і калі мой брат Поль нядобра сябе адчувае ў яе прысутнасці пасля ўсіх гэтых сумных здарэнняў, што адбыліся, і ўсіх жахлівых расчараванняў, якія выпалі на яго долю, то што-ж можна на гэта сказаць? Што ён павінен зрабіць намаганне. Што ён абавязан зрабіць намаганне! Наша сям'я заўсёды вызначалася здольнасцю рабіць намаганні. Поль — галава сям'і; амаль што адзіны прадстаўнік яе, які астаўся жывым… бо што такое я? На жаль, я ніякага значэння не маю…
— Дарагая мая! — запратэставала міс Токс.
Місіс Чык выцерла вочы, якія на секунду напоўніліся слязмі, і прадаўжала:
— … І, значыцца, ён больш, чым калі-небудзь, абавязан зрабіць намаганне. І хоць зробленае ім намаганне яўляецца для мяне нібы патрасеннем, бо натура ў мяне вельмі слабая і кволая, а гэта не асабліва прыемна, і мне часта хочацца, каб сэрца маё было мрамарнай плітай або каменем…
— Любая мая Луіза! — зноў запрэтэставала міс Токс.
— … Тым не менш для мяне шчасцем было даведацца, што ён такі адданы сабе і свайму імю Домбі. Вядома, я заўсёды ведала, што так і будзе! Спадзяюся толькі, — памаўчаўшы, сказала місіс Чык, — што і яна будзе вартай гэтага імя.
Міс Токс наліла ў маленькую зялёную лейку вады са жбана і, выпадкова падняўшы пасля вочы, была так здзіўлена тым многазначным выглядам, з якім місіс Чык павярнула да яе твар, што часова паставіла лейку на стол і сама села на крэсла побач з ёю.
— Дарагая Луіза, — сказала міс Токс, — можа, вам не будзе непрыемна, калі я адважуся заўважыць, у адказ на гэта, што такая скромная асоба, як я, лічыць, што ваша любая пляменніца падае вялікія надзеі?
— Што вы маеце на ўвазе, Лукрэцыя? — запыталася місіс Чык з вялікай важнасцю. — На якую маю заўвагу вы спасылаецеся, дарагая мая?
— На тое, што яна будзе вартай гэтага імя, мая любая, — адказала міс Токс.
— Калі, — урачыста-спагадлівым тонам праказала місіс Чык, — я сказала недастаткова зразумела, Лукрэцыя, то віна, вядома, мая. Але я хачу зразумела выказаць сваю думку Лукрэцыя, і таму, звяртаючыся да гэтай заўвагі, я павінна сказаць, што, яна зусім не датычыла Фларэнс.
— Няўжо? — адазвалася міс Токс.
— Так, — сказала місіс Чык коратка і рашуча.
— Прабачце мне, дарагая, — заўважыла яе ціхманая сяброўка, — але я яго не зразумела. Баюся, што я некемлівая.
— Калі я кажу, Лукрэцыя, што яна будзе вартай гэтага імя, я кажу пра другую жонку майго брата Поля. Думаю, што я ўжо
