Хрыстаматыя беларускае літэратуры. ХІ век—1905 год/Народн. літэр. невяд. аўтор./З гутаркі «У паноў ніхто бяз спросу»…

З пляцоўкі Вікікрыніцы
З гутаркі „Гэй, каб нам быць весялей“ З гутаркі „У паноў ніхто бяз спросу“…
Верш

1922 год
З „Маладзіковай гутаркі“
Іншыя публікацыі гэтага твора: Сьвяточнае ігрышча.

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




З гутаркі „У паноў ніхто бяз спросу“…

У паноў ніхто бяз спросу
Не паткнець ў бяседу носу,
А наш брат — зусім прасьцяк,
У карчму сьмела лезець ўсяк.
Наш такі мужыцкі нораў:
І бяз зову і бяз спораў,
Пачуў — граюць ці пяюць,
Ці пабачыў, а дзе п’юць, —
Паняволі туды ногі
Знайдуць хоць і тры дарогі.
Асабліва у Каляды
Пабяседаваць мы рады,
Нам тагды слабодны час,
Не няволяць паны нас.
У паноў свая бяседа!
Кажын любіць у суседа
Пацягнуць і пагулуць.
І наш брат на тую-ж стаць:
Тым сьмялей, калі ў кішэні
Грошы ў каго зазьвінелі,
Як калядны прыдуць сьвяткі,
Разам ўсі бацькі і маткі
Брадуць ў корчму на банкет,
І дзятва за імі ўсьлед.
Сабяруцца маладзіцы,
Хлопцы і красны дзявіцы,
Малады увесь народ —
На ігрышча ў карагод.
Пазавуць сюды Архіпку;
Маладзец — ў сваю ён скрыпку!
На ўсі жываты бярэць,
Весялухі ўсё дзярэць!
Ці на йгрышчы, ці вясельле,
Хоць-то, праўда, ён з пахмеллья
Ня выходзіць, ўсёгды кер,
Ды ўжо-ж і на скрыпку зьвер.
Пазаймём услоны, лаўкі;
Троху тут і не бяз даўкі.
А дзяўчаты і хлапцы,
Удалыя малайцы,
Розныя выводзяць скокі,
Хто ў прысядку, а хто ў бокі.
Тут-то ёсьць на што глядзець!
Тута іншы маладзец
Розныя, як-бы з навукі,
Выкідаець ў танцах штукі…
То прысядзець, то падпрыгнець,
То вачамі ён падмігнець,
То верціцца, як турок,
Маргелку схіліў на бок.
То прысьвісьнець, то прытопнець,
То пад лад ў далоні хлопнець,
То штуркнець пад бок каму,
Не мяшалі штоб яму…
Старыкі-ж сабе мы — тут
Сядзем з бабамі на кут,
Між сабою станем зюкаць
І пад рад гарэлку клюкаць.
Ці Лявон, ці не Лявон,
З раду ў нас ніхто ня вон!
Нікому мы не даруем,
Папіваем і старуем, —
Без гархухі ня той лад,
Ўсяк на йгрышчы выпіць рад.
Наша складка небагата:
Ўдоваль па кварце на брата.
Хто паважна тут сядзіць,
За лучынай хто глядзіць,
Хто пяець, хто піпку курыць,
Казкі кажаць, а хто дурыць,
Альбо кашалі пляцець
На суседзі, — як жывець,
Кажнаму тут ёсьць работа,
Кажнаму свая ахота…


Гэты твор быў апублікаваны да 1 студзеня 1929 года і знаходзіцца ў грамадскім набытку ўва ўсім свеце, бо аўтар памёр, прынамсі 100 гадоў таму.