Старонка:Doktar Francišak Skaryna pieršy drukar biełaruski.pdf/48

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

Hetaja piataja składowaja čaść knižycy „Paschalija“ da siańnia niawiedamaja. A dziela hetaha niawiedamy i hod wydańnia „Padarožnaj Knižycy". Z Paschalii možna było-b dabicca akuratnaha času wydańnia knižycy. Ale ǔsio-ž hety čas prypadaje bolš-mienš tak-ža na 1525 h.

Adkul taki nazoǔ? Mahčyma — adhetul. U čas spynieńnia Skarynoj u Prazie drukarskaj dziejalnaści (1519—1520), u Wenecyi pajawilisia try nowyja stara-sławianskija knižki: „Słužebnik", „Psałtyr" i „Molitwosłow“ wiadomaha baǔhara serbskaha drukara Božydara Wukowiča. Skaryna widać byǔ z hetymi wydańniami znajomy, a asabliwa z Malitwasłowam. Hety Malitwasłoǔ duža nam prypaminaje „Małuju Padarožnuju Knižycu". U paślasłoǔi da Malitwasłowa Wukowič miž inšym kaža, što jaho možna nawat brać z saboju ǔ darohu. Skaryna swajej knižycy nadaǔ charaktar knižki da nabaženstwa dla šyrokich masaǔ. Widać heta jak z samoha składu jaje, tak i z nazowu.

Psałtyr, što ǔwajšoǔ u skład „Małoj Podorožnaj Knižicy", duža mała čym roźnicca ad pražskaha. Nie haworačy ǔžo ab inšych litarach, ab inšym prawapisie niekatorych litaraǔ, u Wilenskim Psałtyry Skaryna prapuściǔ „Hławy na bociech", a tak-ža i abjaśnieńni niezrazumiełych słoǔ „ruskim jazykom". Zatoje ǔ tekście „Psałtyra" astałosia niamała abjaśnieńniaǔ z pražskaha Psałtyra, a niekatoryja słowy Skaryna inakš abjaśniǔ tut, jak u pražskim Psałtyry.

Astalnyja čaści „Mał. Podor. Knižicy", dziela taho, što pradusim źjaǔlajucca malitwiennikam, — mowaj swajej naležać da drukaǔ stara-sławianskich. Adnak, Skaryna i ich prybliziǔ da žywoj biełaruskaj mowy, ǔwodziačy ǔ ich mnoha nowych słoǔ i wyražeńniaǔ zamiest stara-sławianskich.

U hetych knižkach spatykajucca takija słowy i wyražeńni z biełaruskaj mowy, ǔwiedzienyja Skary-