Старонка:Doktar Francišak Skaryna pieršy drukar biełaruski.pdf/39

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Старонка праверана

Jość tak-ža ǔ pražskich wydańniach Skaryny mnoha zastawak. Rod swoj jany wiaduć ad sławianskich rukapisnych i drukawanych wydańniaǔ. Zastaǔki Skaryny byli wialikija, z čaławiečymi figurami i z herbam Skaryny, padstaǔlajučym sonca, prykrytaje miesiacam ǔ siaredzinie, i zastaǔki malyja, jak liniejki z bielymi rysunkami na čornym fonie z krasak i liścia.

Nakaniec uspomnim ab najbolš cikawaj asabliwaści pražskich wydańniaǔ Skaryny — ab hrawiurach, padstaǔlajučych roznyja biblejskija sceny. Z stara-sławianskich knih tolki „Oktoich“ Fijola maje adnu hrawiuru Ukryžawańnia. I sam zwyčaj i rabota ǔziaty ad niemcaǔ. Metu hetych hrawiur pajašniaje sam Skaryna hetak: „Kto-by kak mieži prostymi ludmi bratii mojei chotieł jasnieje razumieti jakowym obyčajem był chram oudiełan Kiwot, Stoł, Trebnik i Rizy žriečeskije, toje wsie wymalewanoje nižei znajdieć“. (Ischod, 4 b).

A ǔ druhim miejscy Skaryna ab hetym tak kaža: „Połožił jesmi wsich knihach obrazci chramu Hospodnia i sosudow Jeho, i domu Cariewa… A to dla toho, aby bratija moja Ruś ludi pospolityje čtuči, mohli lepiej razumieli“. (Carstw, 119 b).

Pieršaj knižkaj, wydanaj u Prazie Skarynoj, byǔ „Psałtyr“ 1517 h. U pradmowie da „Psałtyra“ Skaryna pradusim abjaśniaje metu wydańnia hetaj knihi, kažučy: „dietiem małym počatok wsiakoje dobroje nauki“. A ǔ pradmowie da ǔsiaje Biblii Skaryna ab Psałtyry hetak hawora: „choščešili umieti Hramatiku ili porusky howoriačy Hramotu ježe dobrie česti imowiti učić, znaidieš Wzupołnoje Biblii Psałtyru čti jeje“. Z hetaha bačym, što Skaryna swoj Psałtyr praznačaje, jak padručnik, dla wučeńnia hramaty. Hetak pastupajučy, chacieli Skaryna dahadzić imienna swajmu Biełaruskamu narodu, jakomu Psałtyr byǔ pieršaj knižkaj i dziela wučeńnia hramaty, dziela ma-