Тры чалавекі працавалі тагды над гэтай справай дзень і ноч. На маіх вачох праходзіла гэта праца.
Алесь Бурбіс усю гэтую працу злучаў, арганізаваў, даваў кірунак. Як асілкі працавалі тры чалавекі, не шкадуючы ні сіл, ні здароўя, не адтрымліваючы за гэта амаль-што нічога. Гэткая работа недарма праходзіць для людзей: яна часта вядзе іх да магілы.
За тры-чатыры тыдні да сьмерці Алеся Бурбіса я прыйшла даведацца яго. Доўгі час мяне ня было ў Менску, але ад другіх я даведалася, што цяжкая праца ў камісарыяце загранічных спраў адняла ад яго апошнія сілы, і дактары кажуць, што яму жыць ня больш трох-чатырох тыдняў.
Калі я ўвайшла у вялікі пакой гасьціньніцы, дзе ён дажываў сваё жыцьцё, дык сэрца маё ўпала, а сьлёзы самі паліліся з вачэй.
Я ўбачыла сама тое, чаму не хацелася верыць. Я зразумела, што сьмерць павісла над яго яшчэ такім маладым жыцьцём.
Супакоіўшыся крыху я падыйшла да яго бліжэй і прывіталася. Ён быў белы, як папера, і цяжка дыхаў. Казалі, што ў яго ўжо няма лёгкіх.
Толькі жывыя вочы, як і раней, зьялі розумам і ажыўлялі ўжо амаль што мертвы твар.
Ён стаў гаварыць аб сваёй хваробе, жаліўся на пралежні, якія мучаць яго няшчадна.
— Ах, каб сонейка хутчэй грэла, мо я яшчэ-б паправіўся,—казаў ён, ня ведаючы горкай праўды, якую ўжо ўсе ведалі.
— Хачу я паехаць у Закапанае, там-бы я паправіўся. Там Прушынскі лячыўся.
— Там ён памёр. — вырвалася ў мяне неасьцярожнае слова. Вам туды ня трэба ехаць. Далёка, ды й беларусы ня выносяць гэтых Закапаных. Вы тутака на сонцы паправіцеся.
— А куды-ж я паеду, — сказаў ён горка. — У Крым—памрэш ад тыфусу па дарозе, а калі даедзеш, — там з голаду памрэш. У Швайцарыю мяне ня пусьцяць.
— Вы тутака паправіцеся. Толькі вот сонейка выблісьне. Вёска, сасновы лес, сьвежае малако...
Я так і горача і доўга гаварыла яму аб вясьне і сонейку, што ён павесялеў і саўсім паверыў, што яшчэ паздаравее. Ці маніла я яму тагды? — стаўлю я сабе запытаньне. Не, я сама ад глыбіні душы паверыла, што яго яшчэ можна выратаваць. Што трэба толькі перанясьці яго з цёмнай гасьціньніцы на летняе сонейка і ён паздаравее. Мне не хацелася верыць у яго сьмерць, як ня хочацца верыць нічаму, што цяжка і горка для нас. А сам ён моцна верыў, што будзе яшчэ жыць, што шмат чаго зробіць.
Хто-ж мае права гаварыць хвораму праўду? Вот выпадак, дзе прауда — грэх.
К вечару падыйшоў В. і мы ўжо ўтрох да поўначы сядзелі і гутарылі
