Брэтшнэйдэр змоўк і расчаравана азіраў пусты шынок.
— Тут даўней вісеў портрэт гаспадара імпэратара, — праз хвіліну зноў завёў Брэтшнэйдэр. — Акурат на тым месцы дзе цяпер вісіць люстэрка.
— Так, пан кажа праўду, — адказаў пан Палівец, — вісеў. Адылі мухі яго былі спаскудзілі, дык я прыбраў яго на гару. Ведаеце, яшчэ хто-небудзь дазволіць сабе на гэты конт якую заўвагу і з гэтага можа выйсьці няпрыемнасьць. На якое ліха мне гэта трэба?
— У Сараеве, мабыць, дужа напружаная атмосфэра, пан шынкар?
На гэта проста пастаўленае ліхамыснае запытаньне пан Палівец адказаў надзвычай асьцярожна:
— Так, гэтай парой бывае ў Босьніі і Гэрцагавіне страшэнна горача. Як я там служыў, дык нашаму обэр-лейтэнанту мусілі лёд класьці на галаву.
— У якім палку вы служылі, пан шынкар?
— Я гэткіх драбніц ня помню, я ніколі ня цікавіўся гэтым глупствам, — адказаў пан Палівец. — Я ня цікавы. Праз меру цікавіцца нядобра.
Сакрэтны агент Брэтшнэйдэр канчаткова змоўк, і яго пахмуры твар павесялеў толькі тады, як у шынок прышоў Швэйк і папрасіў сабе піва, падкрэсьліўшы:
— Дай чорнага, — у Вене сёньня таксама жалоба.
Вочы ў Брэтшнэйдэра загарэліся надзеяй, і ён пасьпешна праказаў:
— У Канопішчы павесілі дзесяць чорных сьцягаў.
— Іх там павінна быць дванаццаць, — сказаў Швэйк, адсярбнуўшы піва.
— Чаму вы мяркуеце, што дванаццаць? — запытаў Брэтшнэйдэр.
— Каб круглы лік быў — тузін. Так лічыць лягчэй, ды на тузін і таней выходзіць, — адказаў Швэйк.
Запанавала ціша, якую парушыў сам Швэйк, уздыхнуўшы:
— Так, значыцца, прыкархнуў, царства яму нябеснае! Ня прыждаў, пакуль зробіцца імпэратарам. Як я служыў на вай-
