Старонка:Мікалай Шкялёнак.pdf/10

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

10 Biełaruś — Litva — Kryvija

(u histaryčnym narysie)

I peryjad (ad IX da pałovy XIII st.).

Biełaruskija plamiony.

Siońnia treba ličyć navukova dakazanym, što biełaruskimi plamionami byli: K r y v i č y, asieŭšyja pa Dźvinie i vierchnim Dniapry (u b. Smalenskaj, Viciebskaj, Pskoŭskaj i častkava Vilenskaj hubiernijach); D r y h a v i č y, zaniaŭšyja abšary miž Prypiaćciu i Dźvinoj (b. Mienskuju, Horadzienskuju i častkava Vilenskuju hub.); R a d z i m i č y, asiŭešyja pa r. Sožu (u b. Mahiloŭskaj i častkava Smalenskaj hub.); S i e v i e r a n i e, zajmaŭšyja darečča Dziasny, Suły i Sejmu (b. Čarnihaŭskuju, Kurskuju i častkava Arłoŭskuju hub.); V i a c i č y, asiŭešyja pa vierchniaj Ace (ŭ b. Arłoŭskaj, Kałuskaj, Tulskaj i Razanskaj hub.).

Biełaruskaści Kryvičoŭ, Dryhavičoŭ i Radzimičaŭ historyki nikoli nie kvestjanavali. Praŭda, adnosna Kryvičoŭ, rasiejski praf. Šachmataŭ staraŭsia dakazać jichniaje rasiejskaje pachodžańnie, ale dumka jaho jość adzinokaj i, jak apiortaja na fantastyčnych hipotezach, daŭno adkiniena. Adnosna Sievieranaŭ i Viacicaŭ niejki čas u histaryčnaj litaratury panavali roznyja pahlady, ale ŭ kancy kancoŭ jichniaje biełaruskaje pachodzańnie dakazana z poŭnym prakanańniem nia tolki dośledami śviadoctva letapisca, ale i linhvistyčnymi pracami vučonych (praf. Rastarhujeŭ, Polevoj, dr. J. Stankievič i jinš.).

Nieabchodna zaciemić, što naviejšyja dośledy ŭsio bolš pierakonvajuć vučonych i ŭ biełaruskim pachodzańni plemieni Dreŭlanaŭ, siadzieŭsych na paŭdzion ad r. Prypiaci (u b. Žytomirskaj i častkava Kijeŭskaj hub.). Dosyć choćby paznajomicca z naviejšaj pracaj ukrajinskaha linhvista Hancova, nie kažučy ŭzo ab dośledach Talko-Hrynceviča.

Terytoryja, zajmanaja biełaruskimi plamionami ŭ pačatku jichniaha histaryčnaha isnavańnia byla vialikšaj za zajmany ciapier biełaruskim narodam abšar. Pamianšeńnie jaje tlumačycca strataj častki terytoryji Viacičaŭ i Sievieranaŭ. Pajmienna, u časie raspaŭsiudzvańnia chryścijanstva miž Viacičami (XI st.), uporysta trymaŭšychsia pahanstva, jany byli zusim źniščany ŭ b. Razanskaj i častkava Tulskaj