— Ні за якія багацці ў свеце, — прадаўжала яна, сочачы за ім і бляднеючы, у той час як вочы яе яшчэ ярчэй заблішчэлі, — нельга было-б купіць у мяне гэтыя словы. Калі адмахнуцца ад іх, як ад пустой фразы, ніякія багацці і ніякая ўлада не могуць іх вярнуць. Я іх сказала. Я іх узважыла, і я выканаю тое, за што бяруся. Калі вы абяцаеце быць спагадлівым, я з свайго боку дам абяцанне быць спагадлівай. Мы з вамі — самая няшчасная пара, у якой, па розных прычынах, вырвана з коранем усё, што асвятаяе або апраўдвае шлюб. Але з часам мы можам дасягнуць сяброўскіх адносін або прыстасавацца адзін да аднаго. Я пастараюся прыстасавацца, калі і вы прыкладзёце намаганне. І я буду цешыць сябе надзеяй на больш вартае і шчаслівае жыццё, чым тое, якое ў мяне было ў маладосці і ў росквіце сіл.
— Пані, — з найвялікшай годнасцю сказаў містэр Домбі, — я не магу прыняць такія незвычайныя прапановы.
Яна прадаўжала пазіраць на яго ўсё так-жа пільна.
— Я не магу, — сказаў містэр Домбі, устаючы, — згадзіцца, місіс Домбі, або распачынаць з вамі перагаворы па пытанню, адносна якога мая думка і мае жаданні вам вядомы. Я прад'явіў вам ультыматум, пані, і мне астаецца толькі прасіць, каб вы звярнулі на яго сур'ёзную ўвагу.
Ён бачыў, як змяніўся яе твар і з'явіўся на ім ранейшы, але больш напружаны выраз. Ён бачыў, як апусціліся вочы, нібы яна не захацела глядзець на нейкі агідны і ненавісны прадмет. Ён бачыў, як засвяціўся ганарлівы лоб. Ён бачыў, як прарваліся на паверхню пагарда, гнеў, абурэнне і агіда, а бледная ціхая сур'ёзнасць рассеялася, як дым. Ён не мог не глядзець на яе, але глядзеў ён з жахам.
— Ідзіце, сэр! — сказала яна, велічна паказваючы рукой на дзверы. — Наша першая і апошняя шчырая размова скончана. З гэтага моманту нішто не можа зрабіць нас больш чужымі адзін аднаму, чым чужыя мы цяпер.
— Можаце быць упэўнены, пані, — сказаў містэр Домбі, — што я буду рабіць так, як лічу правільным, не зважаючы ні на якія гаворкі.
Яна адвярнулася да яго спіной і моўчкі села перад люстрам.
— Пані, я спадзяюся на тое, што вы больш правільна зразумееце абавязак, набудзеце адпаведныя пачуцці і большую разважлівасць, — сказаў містэр Домбі.
Яна не адказала ні слова. Па выразу яе твара, які быў відаць у люстры, ён зразумеў, што яна не звяртае на яго ніякай увагі, нібы ён быў незаўважаным ёю павуком на сцяне або жукам на падлозе, або, больш правільна, нібы ён быў павуком або жукам, заўважаным ёю і раздушаным, пасля чаго яна ад яго адвярнулася і забылася, як забываюць аб агідных мёртвых гадах.
У дзвярах ён аглянуўся і акінуў позіркам ярка асветлены і раскошны пакой, прыгожыя рэчы, расстаўленыя ўсюды, фігуру