палы і бізуны ўжо ня могуць задушыць паўстаньня рабочых і сялян Беларусі.
А тут яшчэ пачынаюцца недахваты экономічнага характару ў польскай арміі. Справа ў тым, што «жыўнасьць» у белапалякаў была не свая, а Антанты. Антанта зьменшыла порцыі жыўнасьці. Сталі падымацца цэны, стала ўніз падаць польская марка.
11 ліпеня 1920 году Чырвоная армія заняла Менск. Польская армія ўцякала ў поўным разлажэньні пры поўнай адсутнасьці дысцыпліны.
Прышоў чырвонаармеец, змучаны, галодны, часта бяз ботаў. Працоўныя масы стараліся знайсьці для яго ў хаце кавалак хлеба. Спакойна, бяз шуму, бяз гвалтаў ішоў ён за працоўныя масы і разам з працоўнымі масамі Беларусі. Ішоў ён на Варшаву.
Праз некалькі месяцаў (у кастрычніку) белапольская армія, стаўшы зноў на ногі, прагнулася яшчэ раз захапіць цалком Беларусь. Яна адарвала ад уплыву Вялікага Кастрычніка Заходнюю Беларусь, але не змагла зруйнаваць Савецкай Беларусі.
Першага жніўня была зноў абвешчана незалежная Савецкая Соцыялістычная Рэспубліка Беларусі. Па гэтым пытаньні была выдадзена дэклярацыя такога зьместу: Змучаная Беларусь пры дапамозе Чырвонай арміі завяршае справу свайго вызваленьня. Цяпер рабоча-сялянскі народ Беларусі можа выявіць сваю волю. Організаваная рабочая -кляса і працоўнае сялянства Беларусі (Комуністычная Партыя Літвы і Беларусі, Беларуская Комуністычная Організацыя, Агульны Яўрэйскі Рабочы Саюз—Бунд і Цэнтральнае Бюро Профэсыянальных Саюзаў г. Менску і Менскай губэрні), грунтуючыся на волі працоўных мас, выяўленай на Першым Зьезьдзе Саветаў Беларусі ў лютым 1919 г. ў шэрагу рэзолюцый, у поўнай згодзе з Чырвонай арміяй і Рэвалюцыйным Ваенным Саветам Заходняга фронту, імем паўстаўшых рабочых і сялян абвяшчаюць незалежную Соцыялістычную Савецкую Рэспубліку Беларусі». «Яшчэ раз пацьвярджаецца, што права прыватнай уласнасьці на зямлю касуецца назаўсёды». Да скліканьня Зьезду Саветаў уся паўната ўлады на Беларусі перадаецца Ваенна-Рэволюцыйнаму Комітэту, у які Компартыя Літвы і Беларусі дэлегуе тры прадстаўнікі, Агульны Яўрэйскі Рабочы Саюз—Бунд—аднаго прадстаўніка, Беларуская Комуністычная Організацыя—аднаго прадстаўніка.
З гэтага часу пашла праца па адбудаваньні зруйнаванага жыцьця на Беларусі на асновах Вялікага Кастрычніка. Будуецца цэнтр, які ў будучыне павінен аб’яднаць рабочых і сялян усёй эгнографічнай Беларусі.
